به گزارش اکو اقتصاد به نقل از تجارت نیوز، سازمان حفاظت از محیط زیست، در آذر ۱۴۰۴ گزارشی منتشر کرد تا اپیزود کمسابقه آلودگی هوای تهران در بازه یک تا شش آذر را از جنبههای مختلف علمی ریشهیابی کند.
بخش پایش بنزین این گزارش نشان میدهد از منظر گوگرد، وضعیت بنزین توزیعی در جایگاههای منتخب تهران و البرز عموما با استاندارد یورو۴ سازگار است و مقادیر سولفور در نمونههای تحلیلشده زیر حد مجاز ۵۰ ppm قرار دارد. اما متغیر کلیدی مشکلساز، بنزن است؛ نتایج جدول پایش حاکی از آن است که در همه نمونههای دارای اندازهگیری بنزن، مقدار ثبتشده بالاتر از سقف استاندارد ملی یعنی یک درصد حجمی است و در برخی نمونهها به حدود ۱.۷ تا ۱.۸ درصد هم میرسد.

این به معنای آن است که گرچه از نظر سولفور بنزین وضعیت نسبتا قابلقبول دارد، اما از نظر ترکیب آروماتیک و بنزن در سطحی قرار گرفته که هم ریسک سلامت بهویژه سرطانزایی بنزن را بالا میبرد و هم میتواند در تشکیل اوزون تروپوسفری و بخشی از ذرات ثانویه نقش داشته باشد.
با این حال شهرام احمدی، مدیرکل بهداشت، ایمنی و محیط زیست وزارت نفت، در واکنش به گزارش سازمان محیط زیست درباره کیفیت سوخت عرضهشده برای ناوگان حملونقل توضیح داد: «بررسیها نشان میدهد میزان سولفور و آروماتیکهای بنزین و پارامترهای نفتگاز کاملا منطبق با استانداردهای یوروست. گزارش سازمان ملی استاندارد نیز نشان میدهد اختلاف میان پارامترهای کیفی سوخت و نتایج آنالیزهای روتین وزارت نفت جزئی است.»
باید دید ادعای کدام سازمان یا وزارتخانه بیشتر با واقعیت منطبق است و آیا مساله به تولید بنزین پتروشیمی مربوط است؟
بنزن یک ماده سرطانزاست و اگر میزان استفاده از آن بیش از یک درصد باشد خطرناک است
حمید حسینی، سخنگوی اتحادیه صادرکنندگان نفت، گاز، پتروشیمی، در گفتوگو با تجارتنیوز عنوان کرد: بنزن یک ماده خطرناک و سرطانزاست. علتی هم که در دوران مسعود میرکاظمی بحثهای به اصطلاح «بنزین پتروشیمی» مساله ایجاد کرد، بیشتر به خاطر بنزن بالا بود، چون بنزن خودش اکتانافزاست، ولی اگر بیش از یک درصد باشد خطرناک است.
بخشی از کسری بنزین با ترکیب کردن نفتا، رافینت و باقی فرآوردههای پتروشیمیها به دست میآید / اگر بنزن به ۱.۸۸ رسیده است، این قطعا خلاف مصوبات و استانداردهای خود شرکت نفت است
حسینی توضیح داد: کیفیت بنزین تولیدی پالایشگاهها قابل کنترل است و نمیتواند مسالهدار باشد. ولی ممکن است آن بخشی از کسری بنزین که با ترکیب کردن نفتا، رافینت و باقی فرآوردهها بدست میآید، ممکن است آنجا اتفاقاتی بیفتد. یعنی هر اتفاقی هست ممکن است در آن ترکیبی که برای تولید بنزین مازاد با استفاده از محصولات تولیدی پتروشیمیها ایجاد میشود، رخ دهد. ممکن است در آن فرآوردهها مشکل وجود داشته باشد. نمیتوانم با قطعیت بگویم، ولی اگر بنزن به ۱.۸۸ رسیده است، این قطعا خلاف مصوبات و استانداردهای خود شرکت نفت است.
میزان تولید بنزین در پالایشگاههای کشور حدود 103 میلیون یا 104 میلیون لیتر بیشتر نیست / مساله افزایش بنزن احتمالا به تولید مازادی مربوط است که با استفاده از ترکیب محصولات پتروشیمی با دیگر اکتانافزاها تولید میشود
وی ادامه داد: ما در کشور بنزین کارگاهی هم تولید میکنیم؛ چون میزان تولید بنزین در پالایشگاههای کشور چیزی حدود 103 میلیون یا 104 میلیون لیتر بیشتر نیست. مازاد آن با استفاده از خوراک و محصولاتی که از پتروشیمیهایی مثل نوری یا بوعلی و… گرفته میشود و با دیگر اکتانافزاها ترکیب میشود، تولید میکنیم. ممکن است در آن تولید مازاد مشکلاتی وجود داشته باشد که شرکت نفت باید کنترل بکند.
او در پاسخ به این سوال که آیا این مساله به افزایش تولید مواد اکتانزا توسط پتروشیمیهای تولیدکننده محصولات آروماتیک برای جبران کمبود بنزین ارتباط دارد، عنوان کرد: بله برای مثال صادرات پتروشیمی نوری کاهش پیدا کرده است و عمده محصولات آروماتیک خود را به شرکت ملی پالایش و پخش برای افزایش تولید بنزین میدهد.
حسینی خاطرنشان کرد: اما این موضوع را میتوان کنترل کرد و اگر دقت کنند میتوانند با ترکیب محصولات و فرآوردههایی که از پتروشیمی نوری دریافت میکنند با مثلا MTBE یا رافینت، میتوانند استاندارد حداقلی یورو 3 را تولید کنند و لازم نیست بنزن آن بالا باشد.
وی درنهایت تاکید کرد: اگر سازمان محیط زیست گزارشی داده، نشاندهنده بیاحتیاطی یا تخلفی است که ترکیبکنندگان انجام دادهاند.