به گزارش اکواقتصاد، بسیاری از دانشآموزان دهههای 60 و 70 خاطرات تلخ کلاسهای شلوغ، نشستن سه نفره پشت نیمکت و مدارس دو شیفته را به خاطر دارند. امروزه نیز، این معضل همچنان در بسیاری از مدارس دولتی به چشم میخورد و تراکم بالای دانشآموزان در کلاسهای درس کیفیت آموزش را تحتتأثیر قرار داده است.
تحقیقات نشان میدهند که ازدحام در کلاسهای درس، توانایی معلم برای رسیدگی به نیازهای دانشآموزان و در نتیجه میزان یادگیری را کاهش میدهد.
بر اساس آمار منتشر شده از سوی مرکز آمار ایران، میانگین جمعیت دانشآموزان در کلاسهای درس دوره ابتدایی مدارس دولتی به 25، متوسطه اول به 26 و متوسطه دوم به 22 نفر رسیده است. این در حالی است که در مدارس غیردولتی میانگین تراکم دانشآموزان بسیار پایینتر است و به ترتیب در دوره ابتدایی 18، متوسطه اول 21 و متوسطه دوم 14 دانشآموز در هر کلاس حضور دارند.
با این حال، اعلام میانگین کلی تعداد دانشآموزان در کلاسهای درس مدارس دولتی ممکن است وضعیت را منطقیتر از واقعیت نشان دهد. این میانگین، کلاسهای مناطق روستایی را نیز شامل میشود، در حالی که در برخی مناطق شهری و کلانشهرها کلاسها با بیش از 35 و حتی 40 دانشآموز تشکیل میشوند.
علیرضا کاظمی وزیر آموزش و پرورش درباره دلیل جمعیت بالای دانشآموزان در کلاسهای درس مدارس دولتی میگوید: کمبود فضای آموزشی (مدرسه) یکی از دلایل اصلی این موضوع است.
رضوان حکیمزاده، معاون آموزش ابتدایی وزارت آموزش و پرورش، بیان میکند: طبق مصوبه شورای عالی آموزش و پرورش، تراکم دانشآموزان در کلاسهای ابتدایی باید حداکثر 26 نفر باشد؛ با این حال، کمبود معلم و مدرسه سبب شده کلاسهایی با بیش از 35 و 40 دانشآموز نیز تشکیل شود.
حکیمزاده همچنین از سازمان اداری و استخدامی خواسته است تا استانداردهای لازم برای محاسبه نیاز به معلم را به صورت منطقهای و با توجه به تراکم جمعیت تنظیم کند.
وی اضافه میکند: در حال حاضر، مناطق شهری و روستایی در کنار یکدیگر محاسبه میشوند، به طوری که میانگین جمعیت کلاسهای درس پایینتر از واقعیت به نظر میرسد.سازمان اداری و استخدامی باید در محاسبه معلم، کلانشهرها را مجزا، شهرها با جمعیت متوسط و مناطق روستایی را هم مجزا محاسبه کند.
معاون آموزش ابتدایی وزارت آموزش و پرورش بیان میکند: هم اکنون تمام مناطق کشور در کنار یکدیگر محاسبه میشوند و این باعث میشود، میانگین دانشآموزان در کلاسهای درس پایین جلوه کند در حالیکه واقعیت چیز دیگری است در حقیقت هم اکنون برای کلاس درس روستایی با 5 دانشآموز و کلاس درس مناطق شهری با 45 دانشآموز که دو معلم اختصاص مییابد باید سه معلم اختصاص یابد تا بتوانیم استانداردها را تأمین کنیم.
طبق آمار وزارت آموزش و پرورش، هماکنون 7700 کلاس با بیش از 40 دانشآموز و 60 درصد کلاسها با جمعیتی بالای 26 دانشآموز برگزار میشوند. حکیمزاده در این باره اظهار کرد: «این کلاسها در مناطق مرفه و مدارس غیردولتی تشکیل نمیشوند بلکه در مناطقی برگزار میشوند که دانشآموزان آسیب میبینند و در نهایت، کیفیت آموزش نیز پایین میآید.»
مسئله ازدحام دانشآموزان در کلاسهای درس مدارس دولتی، نیازمند توجه جدی مسئولان و نهادهای آموزشی است تا با ارائه راهحلهای عملی و تقویت زیرساختها، کیفیت آموزش و شرایط یادگیری دانشآموزان بهبود یابد.