به گزارش اکو اقتصاد، شرکت ایران‌خودرو که یکی از بزرگترین تولیدکنندگان خودرو در کشور است، در شش‌ماهه نخست سال 1404 همچنان با زیان‌های سنگین مواجه است و در حالی که درآمد این شرکت بیش از 50 درصد رشد داشته، زیان انباشته آن به رقم 134 هزار میلیارد تومان رسیده است. این رقم نشان‌دهنده وضعیت نگران‌کننده‌ای است که ایران‌خودرو همچنان در آن گرفتار است و قادر به کنترل هزینه‌ها و بهبود عملکرد مالی خود نمی‌باشد.
رشد درآمدی که هزینه‌ها بلعیدند
ایران‌خودرو در نیمه اول سال 1404 موفق شد به درآمدی بالغ بر 212 هزار میلیارد تومان دست یابد که نشان‌دهنده رشد 52 درصدی نسبت به مدت مشابه سال گذشته است. این رشد عمدتاً ناشی از افزایش 56 درصدی قیمت خودروها بوده است. با وجود این افزایش چشمگیر در درآمد، شرکت نتواسته است در کنترل هزینه‌های خود موفق عمل کند و همچنان با مشکلات ساختاری و مالی قابل توجهی دست و پنجه نرم می‌کند.
بهای تمام‌شده کالای فروش رفته ایران‌خودرو در این دوره به 210 هزار میلیارد تومان رسیده که نشان‌دهنده رشد 49 درصدی نسبت به سال گذشته است. با این که این افزایش هزینه‌ها کمتر از رشد درآمد بوده، اما در عمل، سود ناخالص ایران‌خودرو تنها به یک سود جزئی و شکننده تبدیل شده است که ناشی از گران‌تر شدن قیمت خودروها بوده است. ایران‌خودرو از زیان ناخالص دو هزار و 116 میلیارد تومانی در نیمه نخست سال قبل، به سود ناخالص جزئی هزار و 217 میلیارد تومان در نیمه اول سال جاری رسید که به‌هیچ‌عنوان نمی‌تواند به‌عنوان یک موفقیت واقعی محسوب شود.
هزینه‌های سرسام‌آور و ناکارآمدی در مدیریت مالی
یکی از دلایل اصلی وضعیت مالی شکننده ایران‌خودرو، افزایش شدید هزینه‌های اداری و عمومی است. این هزینه‌ها در شش‌ماهه نخست 1404 به بیش از 11 هزار میلیارد تومان رسیده‌اند که رشد 69 درصدی نسبت به سال گذشته داشته‌اند. به‌وضوح می‌توان گفت که بخش قابل توجهی از درآمد حاصل از فروش خودرو، نه در راستای بهبود تولید یا تحقیق و توسعه، بلکه صرف جبران هزینه‌های ساختاری و غیرضروری شده است. چنین افزایش هزینه‌هایی نشان‌دهنده عدم کارآمدی در مدیریت منابع و اولویت‌بندی اشتباه در ایران‌خودرو است.
همچنین، هزینه‌های مالی ایران‌خودرو در نیمه اول سال جاری به پنج هزار و 69 میلیارد تومان رسید که نسبت به سال گذشته رشد 2 درصدی را نشان می‌دهد. هرچند این افزایش محدود به نظر می‌رسد، اما با توجه به زیان عملیاتی سنگین، همین رقم نیز فشار زیادی به تراز مالی شرکت وارد کرده است. ساختار بدهی سنگین و وابستگی بالای شرکت به تسهیلات بانکی با نرخ‌های بالا، همچنان بر دوش ایران‌خودرو سنگینی می‌کند.
زیان خالص ایران‌خودرو همچنان افزایش می‌یابد
نتیجه عملکرد ایران‌خودرو در شش‌ماهه نخست 1404، زیان خالص 13 هزار و 582 میلیارد تومانی بوده که نسبت به زیان خالص 11 هزار و 485 میلیارد تومان سال گذشته، رشد 18 درصدی را نشان می‌دهد. به‌عبارت دیگر، زیان این شرکت همچنان در حال افزایش است و هیچ نشانه‌ای از بهبود وضعیت مالی و عملیاتی آن در دسترس نیست. حتی با وجود رشد قابل توجه نرخ‌ها و افزایش درآمد حاصل از فروش خودرو، این شرکت نتواسته است هزینه‌ها و زیان‌های خود را مدیریت کند و در مسیر بهبود قرار بگیرد.
چشم‌انداز تیره ایران‌خودرو در آینده
این روند منفی در عملکرد مالی ایران‌خودرو به‌ویژه در شرایطی که بازار خودرو با مشکلات بسیاری مواجه است، می‌تواند نگرانی‌های بیشتری برای سرمایه‌گذاران و ذینفعان این شرکت ایجاد کند. با توجه به این که ایران‌خودرو نتواسته است در کنترل هزینه‌های خود موفق عمل کند و همچنان با زیان‌های سنگین دست و پنجه نرم می‌کند، باید گفت که آینده این شرکت در هاله‌ای از ابهام قرار دارد.
در نهایت، به نظر می‌رسد که ایران‌خودرو باید به‌طور جدی در سیاست‌های مالی، ساختاری و مدیریتی خود تجدید نظر کند و راهکارهایی اساسی برای حل مشکلات خود بیابد. این شرکت باید به‌جای تمرکز صرف بر افزایش قیمت‌ها، به اصلاحات اساسی در فرآیندهای تولید، کاهش هزینه‌ها و بهبود کارایی بپردازد، در غیر این صورت، احتمال ادامه این روند زیان‌دهی و حتی افزایش آن در آینده وجود دارد.
در شرایطی که ایران‌خودرو با مشکلات ساختاری و مالی گسترده‌ای مواجه است، زیان انباشته این شرکت به 134 هزار میلیارد تومان رسیده و زیان خالص آن همچنان افزایش می‌یابد. با وجود رشد درآمد ناشی از افزایش قیمت خودروها، افزایش شدید هزینه‌ها، از جمله هزینه‌های اداری و مالی، عملاً این درآمدها را بلعیده و ایران‌خودرو را همچنان در مسیر زیان‌دهی قرار داده است. این وضعیت نگران‌کننده، نشان‌دهنده نیاز مبرم به اصلاحات بنیادین در ساختار مالی و مدیریتی ایران‌خودرو است.