به گزارش اکواقتصاد، بانک ملت در گزارش فعالیت ماهانه یک‌ماهه منتهی به ۳۰ آبان ۱۴۰۴، تصویر نسبتاً شفافی از روند درآمدی، وضعیت تسهیلات، سپرده‌ها و هزینه‌های خود در سال مالی منتهی به ۲۹ اسفند ۱۴۰۴ ارائه کرده است؛ گزارشی که نشان می‌دهد موتور اصلی درآمدزایی بانک همچنان تسهیلات اعطایی است و در کنار آن، سپرده‌گذاری‌ها و اوراق بدهی نیز نقش قابل‌توجهی در ترکیب درآمد عملیاتی دارند.
بر اساس این گزارش، مجموع درآمدهای عملیاتی محقق‌شده بانک تا پایان آبان ۱۴۰۴ به حدود یک‌میلیون و ۷۹۸ هزار و ۸۲۸ میلیارد ریال رسیده است. بخش عمده این رقم از محل درآمد تسهیلات اعطایی تأمین شده که پس از اعمال اصلاحات، تا پایان مهر ۱۴۰۴ حدود یک‌میلیون و ۵۷۴ هزار و ۴۵۹ میلیارد ریال بوده و در آبان‌ماه نیز حدود ۲۲۴ هزار و ۳۶۸ میلیارد ریال دیگر به آن اضافه شده است. در کنار این سرفصل، درآمد سپرده‌گذاری نزد بانک‌ها بیش از ۲۵ هزار و ۲۲۳ میلیارد ریال، درآمد اوراق بدهی بالغ بر ۷۱ هزار و ۵۲۶ میلیارد ریال و درآمد سرمایه‌گذاری‌ها حدود ۹ هزار و ۴۵۸ میلیارد ریال گزارش شده است. درآمد کارمزد نیز پس از اصلاحات انجام‌شده، تا پایان آبان به حدود ۱۹۲ هزار و ۹۸۶ میلیارد ریال رسیده که بیانگر سهم قابل ملاحظه فعالیت‌های کارمزدی در درآمد عملیاتی بانک است، هرچند خود بانک تأکید کرده که سرفصل‌های جدول گزارش، دربرگیرنده تمامی اقلام درآمدهای عملیاتی صورت سود و زیان نیست.
براساس این گزارش، در بخش تسهیلات، مانده تسهیلات اعطایی بانک ملت در ابتدای دوره رقم قابل توجه ۲۸ میلیون و ۵۵۶ هزار و ۵۰۵ میلیارد ریال بوده که با اعطای نزدیک به یک‌میلیون و ۹۵۶ هزار میلیارد ریال تسهیلات جدید و وصول بیش از یک‌میلیون و ۵۷۴ هزار میلیارد ریال از مطالبات، مانده تسهیلات در پایان آبان به حدود ۲۸ میلیون و ۹۳۷ هزار و ۵۱۶ میلیارد ریال رسیده است. در ترکیب عقود، مرابحه، سلف، مشارکت مدنی، تسهیلات ارزی و خرید دین از جمله سرفصل‌های پرحجم این پرتفوی هستند. تسهیلات مرابحه با مانده‌ای بیش از ۶ میلیون و ۷۴۱ هزار و ۸۳۴ میلیارد ریال در پایان دوره، مهم‌ترین بخش از پرتفوی تسهیلاتی بانک را تشکیل می‌دهد و درآمد ناشی از این سرفصل تا پایان آبان به بیش از ۸۱۶ هزار و ۸۷۹ میلیارد ریال رسیده است. در کنار آن، سلف، مشارکت مدنی و تسهیلات ارزی نیز سهم بالایی از مانده تسهیلات و درآمدهای مرتبط را به خود اختصاص داده‌اند.
در بخش سپرده‌گذاری نزد سایر بانک‌ها، مانده سپرده‌ها در پایان مهر ۱۴۰۴ حدود یک‌میلیون و ۵۵۵ هزار و ۳۳۲ میلیارد ریال بوده و طی دوره یک‌ماهه منتهی به ۳۰ آبان، حدود ۱۷۷ هزار و ۲۷ میلیون میلیارد ریال خالص افزایش ثبت شده است.
بر این اساس، مانده سپرده‌گذاری‌ها در پایان آبان به حدود یک‌میلیون و ۷۳۲ هزار و ۳۵۸ میلیارد ریال رسیده است. بخش عمده این سپرده‌ها به‌صورت سپرده‌های دیداری و مدت‌دار ارزی و ریالی نزد بانک‌ها نگهداری می‌شود که زمینه‌ساز درآمد سپرده‌گذاری گزارش‌شده در بخش درآمدهای عملیاتی است.
سرمایه‌گذاری بانک در اوراق بدهی نیز در این دوره با تغییراتی همراه بوده است. مانده سرمایه‌گذاری در اوراق بدهی تا پایان مهر ۱۴۰۴ حدود ۶۹۴ هزار و ۵۰۱ میلیارد ریال گزارش شده که طی آبان‌ماه، به‌دلیل کاهش سنگین در اوراق بهادار دولتی، با خالص کاهش بیش از ۳۳۲ هزار میلیارد ریالی مواجه شده و در پایان آبان به حدود ۳۶۱ هزار و ۶۶۰ میلیارد ریال رسیده است. طبق این گزارش، مانده اوراق بهادار دولتی بانک به حدود ۱۵۰ هزار و ۷۸۹ میلیارد ریال کاهش یافته و در مقابل، مانده سایر اوراق در سطح بیش از ۲۱۰ هزار و ۸۷۱ میلیارد ریال حفظ شده است. در حوزه سرمایه‌گذاری در سهام نیز، مجموع سرمایه‌گذاری‌ها با افزایشی حدود ۳ هزار میلیارد ریالی، از ۱۰۱ هزار و ۶۵۸ میلیارد ریال به حدود ۱۰۴ هزار و ۶۵۸ میلیارد ریال رسیده که عمدتاً در بخش سرمایه‌گذاری‌های بلندمدت بوده و ذخیره کاهش ارزش این سرفصل تقریباً بدون تغییر باقی مانده است.
در طرف هزینه‌ها، بانک ملت از ابتدای سال مالی تا پایان آبان ۱۴۰۴، در سرفصل هزینه سود سپرده‌ها حدود یک‌میلیون و ۶۰ هزار و ۱۲۳ میلیارد ریال هزینه شناسایی کرده است. این رقم نشان‌دهنده هزینه تأمین مالی ناشی از سپرده‌های سرمایه‌گذاری و انواع سپرده‌های کوتاه‌مدت و بلندمدت ریالی و ارزی است. مجموع مانده سپرده‌های سرمایه‌گذاری بانک در پایان آبان ۱۴۰۴ به حدود ۱۷ میلیون و ۴۵۶ هزار و ۱۱ میلیارد ریال رسیده که در جریان دوره، ورودی و خروجی بسیار بزرگی از محل سپرده‌های دریافتی و تسویه‌شده را تجربه کرده است. در میان این سپرده‌ها، سپرده‌های کوتاه‌مدت، بلندمدت یک‌ساله و سه‌ساله از نظر حجم مانده و همچنین سهم در سود پرداختی به سپرده‌گذاران، اهمیت ویژه‌ای دارند و هر یک ده‌ها هزار میلیارد ریال سود برای سپرده‌گذاران ایجاد کرده‌اند.
در کنار هزینه سود سپرده‌ها، هزینه‌های مالی بانک نیز تا پایان آبان به حدود ۱۳۳ هزار و ۹۹۹ میلیارد ریال رسیده است. این سرفصل عمدتاً شامل هزینه مالی تسهیلات دریافتی از سایر بانک‌ها و مؤسسات اعتباری و همچنین تسهیلات دریافتی از بانک مرکزی است که به‌ترتیب حدود ۲۹ هزار و ۷۸۱ میلیارد ریال و ۱۰۲ هزار و ۸۷۶ میلیارد ریال از مجموع هزینه مالی را به خود اختصاص داده‌اند. بخش ناچیزی نیز به‌عنوان سایر هزینه‌های مالی ثبت شده است. هزینه کارمزد بانک تا پایان آبان بیش از ۳۰ هزار و ۷۸۸ میلیارد ریال گزارش شده که نشان‌دهنده هزینه‌های مرتبط با خدمات کارمزدی و شبکه پرداخت و خدمات وابسته است؛ با این حال، بانک تصریح کرده که تمامی اقلام هزینه‌های عملیاتی در جدول گزارش‌شده منعکس نشده و تصویر کامل در صورت سود و زیان سالانه قابل مشاهده خواهد بود.
نکته قابل توجه در این گزارش، توضیحات مدیریت بانک درباره اصلاحات انجام‌شده در برخی سرفصل‌های درآمدی است. بر اساس این توضیحات، رویه شناسایی درآمد در عقد مشارکت مدنی مطابق با دستورالعمل شناسایی درآمد مؤسسات اعتباری و اصلاحیه‌های ابلاغی بانک مرکزی در بخشنامه‌های اخیر، مورد بازنگری قرار گرفته و آثار این تغییر روی ماه‌های گذشته تحت عنوان «اصلاحات» در گزارش منعکس شده است. همچنین بخشی از اصلاحات درآمد کارمزد ماه‌های قبل، ناشی از لحاظ کردن هزینه جوایز حساب‌های قرض‌الحسنه پس‌انداز در محاسبات بوده است.
به این ترتیب، گزارش ماهانه منتهی به ۳۰ آبان ۱۴۰۴ بانک ملت، تصویری از تداوم رشد درآمدهای عملیاتی مبتنی بر تسهیلات و همچنین تحرک در حوزه سپرده‌گذاری و مدیریت پرتفوی اوراق بدهی و سهام ارائه می‌دهد؛ در عین حال، هزینه سود سپرده‌ها و هزینه‌های مالی نیز همچنان از سرفصل‌های سنگین سمت هزینه‌ای بانک به‌شمار می‌روند که رصد آنها برای تحلیل‌گران و سهامداران در ادامه سال مالی جاری اهمیت ویژه‌ای خواهد داشت.