به گزارش اکو اقتصاد، بازار سرمایه امروز یکشنبه ۲۳ شهریور ۱۴۰۴ پس از مدت‌ها رکود و فضای سنگین، روزی متفاوت را تجربه کرد و لبخند را به تابلوها بازگرداند. سبزی شاخص‌ها و بهبود حجم معاملات، نه تنها به لحاظ تکنیکالی در آستانه سطوح حساس مقاومتی اهمیت داشت، بلکه از دید بسیاری از فعالان بازار، نشانه‌ای از بیدار شدن جریان پول‌های خفته و بازگشت امید به تالار شیشه‌ای بود. معامله‌گران معتقدند این موج مثبت، ترکیبی از چند عامل مهم است: کاهش نسبی ریسک‌های سیاسی، جذابیت قیمت‌ها پس از اصلاح‌های اخیر، و انتظار برای انتشار گزارش‌های میان‌دوره‌ای شرکت‌ها در مهرماه.
بر اساس مشاهدات میدانی، در هفته‌های گذشته جریان نقدینگی تازه‌نفس در بازار مشاهده می‌شد اما ماهیت و منبع آن چندان شفاف نبود. امروز اما این جریان پررنگ‌تر شد و توانست شاخص‌ها را سبزپوش کند. برخی تحلیلگران این تحرکات را به حضور سرمایه‌گذاران آگاه و «پیش‌قراولان بازار» نسبت می‌دهند که پیش از انتشار اخبار رسمی دست به خرید زده‌اند. همین موضوع باعث شده نگاه بسیاری از سهامداران که تا پیش از این مردد بودند، تغییر کند و از موضع احتیاط کامل فاصله بگیرند.
از منظر بنیادی، بازار در آستانه دوره‌ای قرار دارد که گزارش عملکرد شهریور و گزارش‌های شش‌ماهه شرکت‌ها منتشر خواهد شد. این داده‌ها نقش کلیدی در تعیین مسیر دو ماه آینده دارند و می‌توانند جایگزین محرک‌های سیاسی شوند که در هفته‌های اخیر سوخت اصلی حرکت بازار بودند. با آرام‌تر شدن فضای سیاست، اکنون فرمان به دست متغیرهای بنیادی افتاده است و کیفیت گزارش‌ها می‌تواند موتور محرکه موج بعدی باشد.
اما نباید فراموش کرد که سایه تحولات ژئوپولیتیک همچنان بر سر بازار سنگینی می‌کند. دو عامل «مکانیسم ماشه» و ریسک‌های مرتبط با احتمال تنش نظامی از دید فعالان بازار نادیده گرفته نمی‌شود. تعویق یا فعال‌سازی این مکانیسم می‌تواند مسیر متفاوتی را پیش روی سرمایه‌گذاران بگذارد. سناریوهای محتمل نشان می‌دهد که در صورت تعویق ۶ ماهه ماشه، دلار ممکن است به محدوده ۹۴ هزار تومان یا پایین‌تر بازگردد و فضای امن‌تری برای رشد بازار سهام فراهم شود. در این حالت، ترکیب بهینه دارایی می‌تواند شامل وزن بالاتری از سهام و اوراق درآمد ثابت با بازدهی ۳۵ تا ۳۸ درصد باشد؛ به طوری که حتی تا ۸۰ درصد پرتفوی را تشکیل دهند.
برعکس، اگر مکانیسم ماشه فعال شود، فضای سیاسی و اقتصادی کشور وارد مرحله پیچیده‌تری خواهد شد. رشد نرخ ارز محتمل است اما تجربه نشان داده این رشد ناشی از تنش سیاسی الزاماً منجر به بازدهی دلچسب در بورس نمی‌شود. در چنین شرایطی احتمالاً کاهش وزن اوراق و افزایش وزن دارایی‌های امن مانند طلا و صندوق‌های مبتنی بر طلا در دستور کار سرمایه‌گذاران قرار می‌گیرد. سهام نیز می‌تواند به‌عنوان یک دارایی تورمی مورد توجه باشد اما انتخاب سهم مناسب و مدیریت ریسک اهمیت مضاعفی پیدا خواهد کرد.
در این میان، توصیه کارشناسان این است که سهامداران نه دچار تعصب و چسبندگی ذهنی به یک کلاس دارایی شوند و نه نگاه منفی مطلق به دیگری داشته باشند. هر یک از بازارها – سهام، اوراق و طلا – در مقاطع مختلف می‌توانند نقش ناجی پرتفوی را ایفا کنند. شرط موفقیت در این برهه حساس، پایبندی به تحلیل عقلانی و دوری از تصمیمات هیجانی است.
در مجموع بازار امروز پیامی روشن به فعالان داد: «ریسک‌گریزی در حال کاهش است و پول‌های پارک‌شده آرام‌آرام آماده ورود می‌شوند.» با این حال، این روند تا زمانی پایدار خواهد بود که اخبار سیاسی جدید فضای بازار را بر هم نزند. با توجه به سفر رئیس‌جمهور به نیویورک و احتمال گشایش‌های دیپلماتیک، می‌توان امیدوار بود که فضای مثبت فعلی دست‌کم در کوتاه‌مدت ادامه یابد و بستر لازم برای رشد منطقی قیمت‌ها فراهم شود. اما معامله‌گران حرفه‌ای می‌دانند که کوچک‌ترین خبر منفی می‌تواند ورق را برگرداند؛ از همین رو رصد مستمر تحولات و سنجش دقیق ریسک‌ها بیش از هر زمان دیگری اهمیت دارد.
فاطمه حاج علی