به گزارش اکو اقتصاد، با نزدیک‌شدن به فصل زمستان، دوباره مسئله ناترازی انرژی در کشور به یکی از چالش‌های اصلی صنعت و تولید تبدیل شده است. کاهش ظرفیت نیروگاه‌ها، فرسودگی زیرساخت‌های گازی و قطعی‌های برق، نه‌تنها واحدهای بزرگ صنعتی بلکه بنگاه‌های کوچک و متوسط را نیز با تهدید رکود و افزایش هزینه‌ها مواجه کرده است.
در حالی‌که اقتصاد ایران در مسیر دشوار رشد پایین و تورم بالا قرار دارد، بحران انرژی به‌عنوان یکی از مهم‌ترین عوامل بازدارنده تولید دوباره خود را نشان می‌دهد. بر اساس گزارش‌های رسمی وزارت نیرو، در نیمه نخست سال ۱۴۰۴ کشور با کسری حدود ۱۰ هزار مگاواتی برق مواجه بوده و پیش‌بینی می‌شود در زمستان نیز ناترازی گاز به بیش از ۲۰۰ میلیون مترمکعب در روز برسد.
این وضعیت، به گفته کارشناسان، نتیجه سال‌ها سرمایه‌گذاری ناکافی در بخش زیرساخت‌های انرژی است. طرح‌های توسعه‌ای نیروگاه‌ها با تأخیر اجرا شده و شبکه انتقال برق و گاز به‌دلیل فرسودگی شدید، توان پاسخ‌گویی به رشد مصرف را ندارد. صنایع بزرگ نظیر فولاد، پتروشیمی و سیمان، بیشترین آسیب را از این شرایط دیده‌اند؛ به‌طوری که برخی واحدها در تابستان ناچار به کاهش ۳۰ درصدی ظرفیت تولید شده‌اند.
از سوی دیگر، قطعی برق در صنایع کوچک و متوسط نیز به کاهش اشتغال و افت بهره‌وری منجر شده است. فعالان اقتصادی می‌گویند هزینه تولید به دلیل توقف‌های مکرر، افزایش مصرف سوخت جایگزین و فرسودگی تجهیزات، رشد چشمگیری داشته است.
در همین حال، دولت اعلام کرده است که برای جبران ناترازی برق و گاز، مجموعه‌ای از طرح‌های اضطراری از جمله افزایش بهره‌وری، سرمایه‌گذاری در انرژی‌های تجدیدپذیر و مدیریت مصرف در بخش خانگی و صنعتی را در دستور کار دارد. با این حال، کارشناسان معتقدند که این اقدامات کوتاه‌مدت نمی‌تواند جایگزین سیاست‌های پایدار و اصلاحات ساختاری در بخش انرژی شود.
بحران انرژی، امروز نه‌تنها چالشی فنی بلکه مسئله‌ای اقتصادی و راهبردی برای کشور است؛ بحرانی که اگر به‌طور بنیادین حل نشود، می‌تواند مسیر رشد صنعتی ایران را در سال‌های پیش‌رو با مانع جدی مواجه سازد.
زهرا مالمیر