به گزارش اکو اقتصاد، آمارهای تازه گمرک چین نشان می‌دهد صادرات این کشور به ایالات متحده در ماه آگوست ۲۰۲۵ با کاهش بی‌سابقه ۳۳ درصدی نسبت به مدت مشابه سال قبل به پایین‌ترین سطح چند سال اخیر رسیده است. این افت تاریخی بیش از هر چیز تحت تأثیر سیاست‌های تعرفه‌ای و محدودیت‌های تازه دولت ترامپ قرار دارد که طی ماه‌های گذشته با هدف کاهش وابستگی اقتصاد آمریکا به واردات از چین تشدید شده است.
کارشناسان اقتصادی معتقدند کاهش صادرات چین به آمریکا، نتیجه مستقیم جنگ تجاری طولانی‌مدت دو کشور است که از سال‌ها پیش آغاز شده اما اکنون وارد مرحله‌ای جدی‌تر شده است. تعرفه‌های سنگین بر کالاهای صنعتی، الکترونیکی و مصرفی چین باعث کاهش رقابت‌پذیری آنها در بازار آمریکا شده و بسیاری از شرکت‌های آمریکایی به دنبال تأمین‌کنندگان جایگزین در سایر کشورها هستند.
با این حال، گزارش‌ها نشان می‌دهد که اقتصاد چین با انعطاف قابل توجهی به این فشارها واکنش نشان داده است. در حالی که صادرات به آمریکا کاهش یافته، مجموع صادرات جهانی چین ۴.۴ درصد رشد کرده و مسیر تجارت به سمت اتحادیه اروپا و کشورهای ASEAN از جمله اندونزی، مالزی، تایلند و ویتنام تغییر یافته است. این جابه‌جایی نشان‌دهنده چابکی زنجیره تأمین چین و توانایی این کشور برای یافتن بازارهای جایگزین در شرایط فشار سیاسی است.
از منظر کلان اقتصادی، این تغییر مسیر وابستگی چین به بازار آمریکا را کاهش می‌دهد و قدرت چانه‌زنی پکن را در مذاکرات تجاری آینده تقویت می‌کند. به گفته تحلیلگران، این روند می‌تواند به تدریج توازن تجاری جهانی را دگرگون کند و منجر به شکل‌گیری بلوک‌های تجاری جدید شود که نقش پررنگ‌تری برای اقتصادهای نوظهور آسیای جنوب شرقی در اقتصاد جهانی به همراه خواهد داشت.
پیامدهای این تحول برای سرمایه‌گذاران بین‌المللی نیز قابل توجه است. با افزایش صادرات چین به کشورهای ASEAN، تقاضا برای فلزات پایه و مواد خام صنعتی مانند مس، آلومینیوم و فولاد احتمالاً رشد خواهد کرد و از قیمت‌های جهانی حمایت می‌کند. در عین حال، تداوم سیاست‌های حمایتی و دلار قوی در آمریکا ممکن است تقاضای وارداتی این کشور را در کوتاه‌مدت بالا نگه دارد، اما هزینه‌های تولید برای شرکت‌های آمریکایی را نیز افزایش خواهد داد.
به نظر می‌رسد چین با این استراتژی در حال بازطراحی نقشه تجاری خود است و تلاش می‌کند ضمن کاهش آسیب‌پذیری در برابر فشارهای واشنگتن، حضور خود را در بازارهای در حال رشد پررنگ‌تر کند. این روند در صورت تداوم می‌تواند ساختار تجارت جهانی را وارد مرحله‌ای تازه از رقابت و بازآرایی کند.
فاطمه حاج علی