به گزارش اکواقتصاد، با گذشت بیش از 3 سال از اجرای قانون جهش تولید مسکن، هنوز شاهد کم‌کاری محسوس بانکها در پرداخت وام نهضت ملی مسکن هستیم بدون آنکه برخورد جدی با بانکهای متخلف صورت گیرد.
تا پایان مهرماه امسال 15 بانک حتی یک ریال هم وام نهضت ملی مسکن پرداخت نکردند؛ عملکرد باقی بانکها هم در این حوزه چندان رضایت بخش نیست.
این درحالی است که طبق قانون بانکها باید حداقل 20 درصد از تسهیلات پرداختی خود را به این بخش اختصاص دهند و در غیراینصورت مشمول جریمه می شوند و باید مالیات را به دولت بپردازند.با این حال اما نه خبری از پرداخت جرایم است نه برخوردهای انظباطی با بانکهای کم‌کار!
بانکها بارها مدعی شده اند که آنچه موجب عدم پرداخت تسهیلات در این بخش شده، به ضعف سیستم وزارت راه مربوط می شود.بانکها دراین‌باره متفق‌القول هستند و می‌گویند: اول اینکه وزارت راه و شهرسازی شش ماه قانون را دیر ابلاغ کرد این قانون 6 ماه بعد از تصویب توسط وزارت راه و شهرسازی ابلاغ شد ضمن اینکه 6 ماه هم نرم‌افزار زیرساخت و سامانه tem آماده نبود، بنابراین یک سال تمام بانکها حتی اگر می‌خواستند هم نمی‌توانستند تسهیلات نهضت ملی مسکن را پرداخت کنند چرا که هیچ زیرساختی مهیا نبود.
اکثر بانکهایی که عملکردشان در نهضت ملی مسکن صفر است مدهی هستند که علی‌رغم تعیین سهمیه از سوی وزارت راه هیچ درخواستی در سامانه برای این بانک وجود نداشته، چطور بانک می‌تواند به درخواستی که ثبت نشده است، تسهیلات پرداخت کند؟!!
اما وزارت راه توجیهات بانکها را در این زمینه قبول نمی‌کند و زیر بار ضعف سامانه تم نمی‌رود و می‌گوید بانکها می‌توانستند از روش‌های دیگر متقاضیان واجد شرایط را شناسایی کنند.
به گزارش تسنیم، کم‌کاری ادامه دار بانکها بالاخره موجب شد تا کمیسیون عمران مجلس به این موضوع ورود کند و از وزیر اقتصاد و وزیر راه علت عدم پرداخت تسهیلات مسکن ملی را جویا شود.
* وعده همتی برای متقاضیان وام مسکن ملی/ پرداخت تسهیلات سرعت می گیرد؟
عبدالناصر همتی وزیر اقتصاد در همین ارتباط گفته که از رئیس جمهور درخواست داشتم شورای عالی مسکن را تشکیل دهد؛ در نشست شورای عالی مسکن مشکلات مربوط به تسهیلات مسکن را با حضور بانک مرکزی و سایر متولیان مربوطه بررسی می‌کنیم.
همتی همچنین وعده داد " تلاش می‌کنیم تا افرادی که ثبت نام کرده و قراردادشان با بانکها نیز منعقد شده هر چه سریع تر تسهیلات خود را دریافت کنند."
وزیر امور اقتصادی و دارایی دولت چهاردهم همچنین گفت: در این نشست از اعضای کمیسیون عمران مجلس سوال کردم چرا طی سه سال گذشته که این قانون به خوبی اجرایی نشد، با مسئولان مربوطه برخورد نشد؟ و امروز شاهدیم بسیار ضعیف اجرا شده و مشکلات نحوه اجرا و عملکرد بانکها نیز مزید بر علت شده است.
همتی درحالی وعده پرداخت تسهیلات مسکن ملی به متقاضیانی که تا کنون ثبت نام کرده اند را داده که تا کنون بانکها حتی با وجود اعمال جرایم میلیاردی هم زیر بار این موضوع نرفته اند و مشخص نیست ابزار همتی برای تسریع در پرداخت این تسهیلات چه خواهد بود.
* وام 400 هزار نفری که ثبت‌نام کردند، پرداخت شود/جریمه 200 هزار میلیاردی بانکهای متخلف
طبق اعلام رئیس کمیسیون عمران،در این جلسه مقرر شد نسبت به پرداخت وام حدود 400 هزار نفری که از سوی وزارت راه به بانکها معرفی شدند، اقدام شود. همچنین افراد دیگری که فاقد مسکن هستند و از طریق وزارت راه ثبت نام و به بانکها معرفی شوند.
به گفته او، بانک های متخلف باید مطابق با قانون جهش تولید مسکن حدود 200 هزار میلیارد تومان جریمه شوند؛ امیدواریم این موضوع نیز توسط سازمان امور مالیاتی پیگیری و اخذ شود تا بانکها مجبور به پرداخت تسهیلات شود.
محمد رضا رضایی کوچی رئیس کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی اعلام کرد: طی سه سال گذشته مطابق با قانون باید سه میلیون واحد ساخته می‌شد است و در همین رابطه هم یک میلیون متقاضی واجد شرایط ثبت نام و به بانکها معرفی شدند و نزدیک به 500 هزار نفر آنها از تسهیلات استفاده کردند؛ اما نیمی از آنها در نوبت پرداخت وام هستند.
وی ادامه داد: متاسفانه بانکها در این مسیر به تعهدات خود عمل نکردند، طبق قانون سازمان امور مالیاتی موظف بوده از بانکها متخلف جریمه مالیاتی اخذ کند که متأسفانه این امر اجرایی نشده است و وزارت اقتصاد با وجود معرفی بانکها از سوی وزارت راه به وظایف خود عمل نکرده است.
* اولتیماتوم مجلس به بانکها برای رفع مشکل متقاضیان وام مسکن ملی
عبدالجلال ایری سخنگوی کمیسیون عمران مجلس نیز ضمن تشریح مصوبه این کمیسیون در نشست مشترک با وزیر راه و اقتصاد اعلام کرد: سازمان امور مالیاتی موظف شد بر اساس نامه ارسال شده توسط وزارت راه و شهرسازی جریمه مالیاتی سهمیه سال اول 14بانک متخلف از اجرای قانون را پیگیری و اخذ نمایند . همچنین در راستای اجرای ماده 4 قانون جهش تولید مسکن کلیه بانکها و موسسات مالی که سهمیه بانک مرکزی برای آنها ابلاغ شده است حداکثر تا تاریخ 24 دی ماه 1403 فرصت دارند سهمیه ابلاغی سال دوم را پرداخت کنند.
ایری گفت: همچنین وزارت راه و شهرسازی موظف است به اسناد مصوبات شورای عالی مسکن بانکهایی که تسهیلات مربوطه را طی مدت مذکور پرداخت نکرده اند جهت پرداخت جریمه به سازمان امور مالیاتی اعلام کند و بانک مرکزی نیز مکلف است موعدهای مذکور را به تمامی بانکهای عامل و موسسات مالی ابلاغ و اطلاع رسانی نماید. از سوی دیگر کلیه بانکها و موسسات مالی موظف هستند که حداکثر تا شش ماه آینده تا تاریخ 24 اردیبهشت ماه 1404)، سهمیه ابلاغی سال سوم را پرداخت کنند و همچنین وزارت راه و شهرسازی موظف است بانکهایی که تسهیلات مربوطه را طی مدت مذکور پرداخت نکرده اند جهت پرداخت جریمه به سازمان امور مالیاتی اعلام نماید و بانک مرکزی و وزارت راه و شهرسازی مکلف هستند موعدهای مذکور را به تمامی بانکهای عامل و موسسات مالی ابلاغ و اطلاع رسانی نماید.
طبق اعلام سخنگوی کمیسیون عمران مجلس؛ وزارت راه مکلف شد سامانه املاک و اسکان را با هدف ثبت نام متقاضیان جدید باز کرده و همانند قانون شرایط خانه دار شدن برای این افراد دارای واجد شرایط را نیز فراهم کند.
* بانکها چقدر وام مسکن دادند؟
به گزارش تسنیم، بر اساس قانون جهش تولید مسکن سهمیه تسهیلات پرداختی بانکها و موسسات مالی در سال‌های اول تا چهارم ابلاغ قانون به ترتیب 360، 458، 605 و 797 هزار میلیارد تومان است، یعنی در مجموع 2220 همت.
بررسی عملکرد سیستم بانکی نشان می‌دهد که در سال‌های اول، دوم و سوم اجرا قانون جهش تولید مسکن فقط 29 درصد از اهداف محقق شده است.
آمار جدید بانک مرکزی نشان می‌دهد که جمع تسهیلات مسکن پرداخت‌‌شده تا 30 مهرماه امسال توسط 25 بانک 2.702.297 میلیارد ریال بوده است. این آمار مربوط به تسهیلات پرداختی در تسهیلات خودمالکی، نهضت ملی مسکن، مسکن شهری، مسکن روستایی، ودیعه مسکن و حوادث غیرمترقبه می‌باشد.
همان‌طور که در بالا هم گفته شد؛ تازه‌ترین گزارش از عملکرد بانکها در قانون جهش تولید مسکن تا 30 مهرماه نشان می‌دهد که 15 بانک در نهضت ملی مسکن حتی یک ریال هم تسهیلات پرداخت نکرده‌اند.
طی سه سال گذشته از اجرای قانون جهش تولید مسکن تا پایان مهرماه امسال، بانکها جمعاً 887.498 میلیارد ریال تسهیلات در نهضت ملی مسکن پرداخت کرده‌اند.
عملکرد بانک مسکن در مشارکت نهضت ملی مسکن در تاریخ مورد گزارش، 698.930 میلیارد ریال، سینا، 2.928 میلیارد ریال، پارسیان، 264 میلیارد ریال، بانک سپه 41.876 میلیارد ریال، رفاه کارگران، 115میلیارد ریال، بانک ملی 48.231 میلیارد ریال، تجارت، 31.212 میلیارد ریال، ملت 61.389 میلیارد ریال، صادرات 282میلیارد ریال، صنعت و معدن 750 میلیارد ریال و توسعه صادرات ایران 1.520 میلیارد ریال بوده است. گفتنی است عملکرد بانکهای صنعت‌ومعدن، توسعه صادرات و پارسیان در ماه گذشته در این بخش بدون تغییر بوده است.
البته در توضیح عملکرد بانک مسکن در بخش نهضت ملی مسکن قید شده است که "باتوجه به واگذاری سهمیه‌های بانکهای صنعت‌ومعدن و توسعه صادرات به بانک مسکن، سهمیه این دو بانک از بانک مسکن کسر می‌شود".
عملکرد بانکهای اقتصاد نوین، ایران‌زمین، گردشگری، مؤسسه ملل، کارآفرین، شهر، سامان، پست ایران، پاسارگاد، آینده، توسعه تعاون، دی، کشاورزی، خاورمیانه و سرمایه در مشارکت نهضت ملی مسکن که مربوط به زمین‌های دولتی می‌باشد به‌روایت تازه‌ترین آمار بانک مرکزی صفر بوده است.
هرچند با گذشت سه سال و اعمال فشارهای مالیاتی هنوز بانکها تحرکات جدی در خصوص پرداخت تسهیلات نهضت ملی مسکن نداشتند ولی باید دید با ورود مجلس و وعده های وزیر اقتصاد در آینده شاهد تکاپوی بانک ها برای پرداخت این تسهیلات خواهیم بود یا خبر؟