به گزارش اکو اقتصاد، بازار سرمایه در نخستین روز کاری هفته، شنبه پانزدهم شهریور ۱۴۰۴، روزی پرنوسان و غیرمنتظره را پشت سر گذاشت؛ روزی که با امید و انرژی آغاز شد و با فشار عرضه و دنده‌معکوس معامله‌گران در نیمه دوم به شکلی تلخ پایان یافت. شروع مثبت بازار، ناشی از فروکش‌کردن موقت سایه خبرهای منفی و کاهش تنش‌های منطقه‌ای بود و همین موضوع باعث شد تا فعالان بازار در ساعت‌های ابتدایی با اطمینان بیشتری وارد معامله شوند. جریان نقدینگی در همان ابتدا خودنمایی کرد و حتی در برابر چند مرحله عرضه دوام آورد. اما با نزدیک شدن به نیمه دوم بازار، خبرهای منتشرشده از آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و شناسایی سود توسط برخی معامله‌گران شرایط را تغییر داد و همین امر زمینه‌ساز عقب‌نشینی شاخص‌ها و سنگینی کفه عرضه شد.
کارشناسان بر این باورند که بازار برای تداوم روند صعودی به دو عامل اساسی نیاز دارد؛ نخست جریان نقدینگی پایدار و دوم اخبار مثبت سیاسی. هر کدام از این دو اگر غایب باشند، روند مثبت شکننده می‌شود. امروز بازار هر دو عامل را در نیمه دوم از دست داد و همین مسأله باعث شد تا پایان کار با تلخی همراه شود. به اعتقاد برخی تحلیلگران، مثبت اخیر بازار بیش از آنکه ناشی از تحولات سیاسی باشد، محصول ارزندگی قیمت‌ها و انتشار گزارش‌های ماهانه شرکت‌ها بود. افت شدید قیمت‌ها در ماه‌های گذشته بازار را به نقاط جذابی رسانده بود و همین موضوع موتور محرک رشد شد. اما برای استمرار این رشد، اخبار مثبت سیاسی لازم است و در غیر این صورت جریان نقدینگی هم به سرعت عقب‌نشینی می‌کند.
انتظار می‌رود در دو روز ابتدایی هفته آرامش نسبی سیاسی بر فضای بازار حاکم باشد اما از میانه هفته تحولات مربوط به مذاکرات ایران و آژانس و همچنین نشست‌های مرتبط با اروپا پررنگ‌تر شود. دیدار اخیر عراقچی در قطر و احتمال سفر رئیس‌جمهور به نیویورک از جمله رویدادهایی است که در روزهای آینده می‌تواند جهت‌گیری بازار را تغییر دهد. در همین حال، تحولات منطقه، از جنگ غزه گرفته تا مواضع اسرائیل در مورد یمن و ایران، نیز از جمله متغیرهای اثرگذار خواهند بود. بسیاری معتقدند سفر رئیس‌جمهور به نیویورک یکی از مهم‌ترین رویدادهای سیاسی سال‌های اخیر خواهد بود، چرا که در اوج تنش با آمریکا انجام می‌شود و از منظر روانی تأثیر زیادی بر فعالان اقتصادی خواهد گذاشت.
در چنین فضایی یکی از پرسش‌های اساسی سرمایه‌گذاران این است که آیا اکنون زمان ورود دوباره به بازار است یا باید همچنان در حاشیه ماند. بسیاری در تیر و مرداد گذشته به دلیل افزایش ریسک‌های سیاسی و نظامی تصمیم به نقد کردن پرتفوی خود گرفتند و اکنون که قیمت‌ها اصلاح شده و بازار رشد کوتاه‌مدتی را تجربه کرده، این پرسش پررنگ‌تر از همیشه شده است. تحمل تماشای رشد ۱۵ تا ۲۰ درصدی بازار برای کسانی که بیرون مانده‌اند دشوار است، به‌ویژه آنکه بازدهی در بازارهای جایگزین چندان جذاب نبوده است. پاسخ به این پرسش می‌تواند نقشی تعیین‌کننده در استراتژی معاملاتی روزهای آینده داشته باشد.
به باور کارشناسان، استراتژی ورود تدریجی و ترکیب پنجاه درصد سهم و پنجاه درصد نقد گزینه‌ای منطقی در شرایط کنونی است. قیمت‌ها هرچند به جذابیت هفته‌های گذشته نیستند، اما همچنان در محدوده‌ای قرار دارند که از منظر نسبت‌های سودآوری منطقی ارزیابی می‌شوند. با این حال توصیه اصلی در این فضا دست به ماشه بودن است؛ به این معنا که سرمایه‌گذاران باید در هر لحظه آماده خروج سریع از بازار در صورت بروز خبرهای منفی باشند و سود و زیان لحظه‌ای نباید مانع از تصمیم‌گیری سریع شود.
بازار این روزها بیش از هر زمان دیگری به خبرها گره خورده است. اگر اخبار مثبت سیاسی به دست برسد، جریان نقدینگی نیز وسوسه ورود مجدد خواهد شد و می‌تواند بازار را بالاتر ببرد. در غیر این صورت حتی قیمت‌های فعلی نیز مانع از افت دوباره نخواهند شد. برخی بر این باورند که چون قیمت‌ها اصلاح زیادی داشته‌اند، ریسک‌های سیاسی پیشاپیش در قیمت‌ها لحاظ شده است و بنابراین خطری جدی متوجه بازار نیست. در مقابل، عده‌ای دیگر معتقدند نه تنها این ریسک‌ها کاهش نیافته بلکه بیشتر هم شده است و بنابراین نقد ماندن بهترین استراتژی است. تصمیم‌گیری میان این دو نگاه بسیار دشوار است، چرا که از یک سو وسوسه قیمت‌های جذاب وجود دارد و از سوی دیگر نگرانی از تشدید تنش‌های سیاسی.
در جمع‌بندی می‌توان گفت بازار سرمایه در روز شنبه نشان داد که همچنان بیشتر از آنکه از عوامل بنیادی اثر بگیرد، اسیر تحولات سیاسی است. نیمه نخست مثبت ناشی از آرامش نسبی و نیمه دوم منفی ناشی از بازگشت سایه سیاست‌ها بود. سرمایه‌گذاران باید بدانند که فرمان اصلی بازار در روزهای پیش‌رو به دست تیتر خبرها خواهد بود و نه گزارش‌های مالی شرکت‌ها یا تغییرات نرخ بهره و ارز. سود در چنین فضایی نصیب کسانی خواهد شد که ریسک را بپذیرند، اما این ریسک می‌تواند هزینه‌های سنگینی هم به همراه داشته باشد. بنابراین شجاعت ورود باید همراه با آمادگی برای خروج سریع باشد.
بازار در هفته جاری آبستن رویدادهای مهمی است و مسیر آسانی پیش رو ندارد. هرچه جلوتر برویم، وزن اخبار سیاسی در تعیین مسیر شاخص‌ها بیشتر خواهد شد و معامله‌گران باید با چشم‌هایی تیزبین و آماده بر صفحه خبرها متمرکز باشند. شاید بهترین توصیف این روزها همان باشد که فعالان بازار می‌گویند: رقص در بازار در این شرایط همان رقص بر آتش است؛ خطری بزرگ اما با پاداش احتمالی.
فاطمه حاج علی