به گزارش اکو اقتصاد، قیمت طلا در بازار داخلی ایران به چند عامل اصلی بستگی دارد: قیمت جهانی اونس طلا، نرخ دلار و عیار طلای مورد معامله. شاید تصور شود فقط قیمت دلار و اونس تعیینکننده قیمت هستند، اما واقعیت این است که عیار طلا، اجرت ساخت و مالیات نیز نقش مهمی دارند.
هر اونس طلا برابر با ۳۱.۱۰۳ گرم است. برای محاسبه قیمت واقعی یک گرم طلا، ابتدا قیمت اونس جهانی را بر ۳۱.۱۰۳ تقسیم میکنیم تا قیمت دلاری هر گرم مشخص شود. سپس با ضرب آن در نرخ دلار روز، ارزش ذاتی هر گرم طلا در ایران به دست میآید.
فرمول ساده محاسبه قیمت طلا به تومان به شکل زیر است:
ارزش هر گرم طلا = (قیمت اونس جهانی ÷ ۳۱.۱۰۳) × قیمت دلار × (عیار ÷ ۲۴)
در این فرمول، نسبت عیار به ۲۴ نشاندهنده درصد خلوص طلا است. به عنوان مثال، طلای ۱۸ عیار حدود ۷۵ درصد خلوص دارد و طلای ۲۴ عیار خالص است.
اما چرا قیمت طلا در بازار معمولا بالاتر از این محاسبه میشود؟ پاسخ ساده است: اجرت ساخت، سود فروشنده و مالیات بر ارزش افزوده. این هزینهها باعث میشوند قیمت نهایی طلا از ارزش ذاتی آن فاصله بگیرد و همین فاصله، به عنوان حباب طلا شناخته میشود.
حباب طلا یعنی اختلاف بین قیمت واقعی و قیمت معاملهشده. اگر قیمت بازار بیشتر از ارزش ذاتی باشد، حباب مثبت داریم و اگر کمتر باشد، حباب منفی است. با دانستن این تفاوت، میتوان فهمید طلایی که خریدهاید گرانتر از ارزش واقعی آن است یا خیر.
چند عامل دیگر هم در ایجاد حباب نقش دارند: انتظار تورم، کمبود عرضه، تقاضای زیاد در مناسبتها مثل عید یا مراسم ازدواج و افزایش کارمزد طلاسازی. هر یک از این موارد میتواند قیمت بازار را بالا ببرد و باعث شود خریدار بدون آگاهی، مبلغ بیشتری پرداخت کند.
با یک مثال ساده: فرض کنید قیمت هر گرم طلای ۱۸ عیار با محاسبه ارزش ذاتی ۱۰,۸۵۰,۰۰۰ تومان به دست آمده، اما در بازار ۱۱,۰۰۰,۰۰۰ تومان معامله شود. یعنی حدود ۱۴۷ هزار تومان یا ۱.۳۵ درصد حباب مثبت وجود دارد.
شناخت فرمول محاسبه طلا و آگاهی از ارزش واقعی آن، مهمترین ابزار برای خریداران است تا تصمیم منطقی بگیرند و از پرداخت بیش از حد جلوگیری کنند. با توجه به نوسانات دلار و قیمت جهانی طلا، هر لحظه ممکن است قیمت بازار تغییر کند، بنابراین بررسی دقیق ارزش ذاتی طلا به خریداران کمک میکند با خیال راحت سرمایهگذاری کنند یا طلای مورد نیاز خود را خریداری کنند.