به گزارش اکو اقتصاد به نقل از تسنیم، در حالی که تغییرات اقلیمی بیشتر از هر زمان دیگری با موج‌های گرمای زودرس و سرمای ناگهانی، زندگی روزمره را تحت تأثیر قرار داده، پژوهشی تازه نشان می‌دهد هزاران آمریکایی هر ساله قربانی «دمای شدید» می‌شوند؛ مرگ‌هایی که در اغلب موارد قابل پیشگیری‌اند، اما بی‌صدا و بدون هشدار کافی رخ می‌دهند.
افزایش مرگ‌های ناشی از دما؛ واقعیت پشت ارقام
مطالعه‌ای جامع از موسسه Mass General Brigham با بررسی 25 سال گواهی فوت در آمریکا نشان می‌دهد از سال 1999 تا 2024، بیش از 69 هزار مورد مرگ مستقیماً به گرما یا سرما مرتبط بوده؛ رقمی که در سال‌های اخیر روندی صعودی داشته است. داده‌ها بر اساس سوابق رسمی پلتفرم WONDER از مرکز کنترل و پیشگیری بیماری‌ها (CDC) جمع‌آوری شده‌اند.
نکته قابل توجه، نقش پررنگ مرگ‌های ناشی از سرماست. 65 درصد مرگ ها ناشی از سرمای شدید و تنها 35 درصد مربوط به گرما بوده است. با این حال، پژوهشگران هشدار می‌دهند که سهم مرگ‌های ناشی از گرما به‌سرعت رو به افزایش است.
در مقیاس جهانی نیز دماهای شدید به‌عنوان یک عامل پنهان مرگ‌ومیر شناخته می‌شوند. بر اساس مطالعه‌ای 20 ساله در 43 کشور، سالانه حدود 5.08 میلیون نفر در جهان به دلیل قرار گرفتن در معرض دماهای غیربهینه جان خود را از دست می‌دهند. از این میان، 4.6 میلیون مرگ ناشی از سرما و حدود نیم‌میلیون مرگ ناشی از گرمای شدید گزارش شده است.
درحالی‌که آمار مرگ‌های مرتبط با سرما طی سال‌های اخیر کمی کاهش یافته، مرگ ناشی از گرمای شدید رشد قابل‌توجهی داشته و پیش‌بینی می‌شود با تشدید تغییرات اقلیمی، به یک بحران سلامت عمومی تبدیل شود. این وضعیت نشان می‌دهد گرما و سرما نه‌تنها پدیده‌های اقلیمی، بلکه تهدیدهای مستقیم برای سلامت انسان هستند که باید هم‌زمان مورد توجه قرار گیرند.
دکتر شدی ابوهشام، نویسنده ارشد این پژوهش می‌گوید: «قرار گرفتن در معرض گرما و سرما هر ساله هزاران زندگی را در ایالات متحده می‌گیرد؛ مرگ‌هایی که عمدتاً قابل پیشگیری هستند.»
چه کسانی بیشتر قربانی می‌شوند؟
نتایج نشان می‌دهد مرگ‌های ناشی از گرما و سرما تنها یک موضوع محیط‌زیستی نیست؛ این مرگ‌ها مستقیماً از نابرابری‌های اجتماعی تأثیر می‌گیرند: سالمندان (65 سال به بالا) بیشترین سهم مرگ را دارند. مردان بیش از زنان در معرض خطرند. از نظر نژادی، افراد سیاه‌پوست بالاترین نرخ مرگ را دارند؛ پس از آن سفیدپوستان و لاتین‌تبارها قرار می‌گیرند. کارگران فضای باز مانند کشاورزان و کارگران ساختمانی آسیب‌پذیرترند.
مشکلات مسکن، نبود سیستم سرمایشی یا گرمایشی استاندارد، و هزینه‌های بالای انرژی در این مرگ‌ها نقش تعیین‌کننده دارند.
فشار اقلیمی، زیرساخت‌ها را هدف گرفته است
تغییرات اقلیمی نه تنها دما را بالا می‌برد، بلکه «غافلگیرکننده‌تر» می‌کند. موج‌های گرما دیرتر تمام می‌شوند، سرمای ناگهانی دیرتر قابل پیش‌بینی است، و شبکه‌های برق و خانه‌های قدیمی توان مقابله کافی ندارند. شهری‌ها در میان ساختمان‌ها و آسفالت‌هایی که گرما را ذخیره می‌کنند گرفتار می‌شوند و مناطق کم‌درآمدتر بیش از بقیه آسیب می‌بینند.
دکتر ابوهشام تأکید می‌کند: «برای کاهش مرگ‌های دمایی، باید کیفیت مسکن، دسترسی به سیستم‌های سرمایشی و گرمایشی، و هشداردهی عمومی برای گروه‌های آسیب‌پذیر را جدی‌تر کنیم.»
مرگ‌های قابل پیشگیری، هشدارهای نادیده‌گرفته‌شده نتایج مطالعه نشان می‌دهد تغییرات کوچک دمایی، به‌خصوص برای بیماران قلبی و تنفسی، بسیار خطرناک‌تر از آن چیزی است که شهروندان تصور می‌کنند. بسیاری از مرگ‌ها در زمان کوتاهی رخ می‌دهد، نه در اثر قرارگیری طولانی‌مدت.
راه‌حل چیست؟
به گفته پژوهشگران، تنها راه، آمادگی شهری و عدالت اقلیمی است: از تقویت خانه‌های فرسوده تا ایجاد پناهگاه‌های سرمایشی و گرمایشی و بهبود سیستم‌های هشدار اضطراری برای مناطق کم‌برخوردار.
این پژوهش، منتشر شده در مجله Annals of Internal Medicine، نشان می‌دهد بحران اقلیمی فقط گرمایش زمین نیست؛ بلکه ترکیبی کشنده از گرما و سرماست که جوامع مختلف را به شکل نابرابر تهدید می‌کند.