به گزارش اکو اقتصاد، بازار سهام امروز در حالی کار خود را آغاز کرد که انتظارات از معاملات چندان بالا نبود، اما در نهایت عملکرد کلی بازار فراتر از پیش‌بینی‌ها بود. هرچند از شدت هیجان و انرژی روزهای ابتدایی صعود کاسته شده، اما شاخص در حوالی مرز سه‌میلیونی در حال استراحت و تثبیت موقعیت است؛ مرحله‌ای که بسیاری از تحلیلگران آن را «تنفس قبل از حرکت بعدی» می‌دانند.
یکی از نکات مهم امروز، نقش پررنگ گروه خودرو در هدایت جریان معاملات بود. نمادهای خودرویی در کنار حمایت فملی توانستند بخشی از بار شاخص را بر دوش بکشند و موجب شدند بازار به‌رغم افزایش عرضه در سطوح مقاومتی، با چهره‌ای متعادل و رو به جلو به کار خود ادامه دهد.
جدال خریداران و فروشندگان در نزدیکی قله
در معاملات امروز، صحنه‌ای کم‌نظیر از کشمکش خریداران و فروشندگان روی تابلو رقم خورد. با نزدیک شدن شاخص به مرز سه میلیون واحدی، حجم معاملات بالا رفت و رفت‌وآمد پول در بازار شدت گرفت. چنین رفتاری در نقاط حساس و پرمقاومت طبیعی است؛ چرا که بازار پس از یک حرکت صعودی نسبتاً سریع، اکنون نیاز به تثبیت و استراحت دارد.
بر اساس داده‌های موجود، جریان نقدینگی حقیقی همچنان در بازار فعال است اما به نظر می‌رسد برای ادامه مسیر، به محرک‌های قوی‌تر و اخبار بنیادی روشن‌تری نیاز دارد. تحلیلگران معتقدند این فاز تثبیت می‌تواند مقدمه‌ای برای جهش بعدی شاخص باشد؛ البته به شرط آن‌که متغیرهای کلیدی اقتصاد کلان نیز همراهی کنند.
جریان پول؛ ترکیبی از سرمایه‌های پارک‌شده و پول‌های بیرونی
در روزهای اخیر شایعاتی مبنی بر ورود پول‌های بیرونی به بازار منتشر شده بود. بررسی روند معاملات نشان می‌دهد بخشی از این ادعا واقعیت دارد. این جریان پول شامل دو بخش عمده است:
پول‌های خرد حقیقی که عمدتاً از سوی سهامداران شرکت‌ها و برخی فعالان مطلع از تغییرات نرخ ارز وارد بازار شده‌اند. این گروه با اتکا به اخبار ارزی و فضای روانی مثبت، در نقاط پایین‌تر اقدام به خرید کردند.
پول‌های کلان با انگیزه‌های دوگانه؛ بخشی به دلیل ارزندگی بازار سهام و بخشی دیگر به دلیل تغییر سیاست‌های ارزی. اگرچه این پول‌ها از نظر عددی بزرگ نبوده‌اند، اما به دلیل کوچک شدن سایز بازار در مقطع ورود، تأثیر محسوسی بر روند معاملات گذاشتند.
نکته قابل توجه آن است که این جریان نقدینگی همچنان در بازار باقی مانده و با انگیزه کسب سود، روند خرید را ادامه می‌دهد. به باور تحلیلگران، تا زمانی که ارزندگی بازار و سیاست‌های ارزی فعلی پایدار بماند، خروج قابل توجهی از این سرمایه‌ها رخ نخواهد داد.
نقشه راه دو هفته پیش‌رو؛ سه عامل تعیین‌کننده
بازار سهام اکنون در نقطه‌ای حساس قرار دارد و طی حدود ۲۰ روز آینده، سه رویداد کلیدی می‌تواند مسیر شاخص را تعیین کند:
تحولات نرخ ارز: خبرهای تکمیلی از سیاست‌های ارزی و احتمال اصلاح نظام چند نرخی می‌تواند جریان پول را تقویت یا تضعیف کند.
انتشار گزارش‌های میان‌دوره‌ای شرکت‌ها: این گزارش‌ها می‌توانند نظم جدیدی به جریان خرید و فروش بدهند و جهت‌دهنده رفتار سهامداران در کوتاه‌مدت باشند.
گزارش‌های ماهانه شرکت‌ها: با روشن‌تر شدن اثر تغییرات ارزی در صورت‌های مالی، انتظارات بازار نیز تعدیل یا تقویت خواهد شد.
برآیند این سه عامل می‌تواند شاخص را به محدوده ۳ میلیون و ۲۰۰ هزار واحدی برساند. البته عبور از این سطح نیازمند تحولات بنیادی عمیق‌تر در سیاست‌های اقتصادی است.
ارز دو نرخی؛ گره اصلی رالی بازار
در بخش دوم گزارش، به یکی از مهم‌ترین موانع رشد پایدار بازار اشاره شده است: دوگانگی نرخ ارز و نرخ بهره. دولت سال‌هاست ارز ترجیحی را به برخی کالاها اختصاص می‌دهد، اما این سیاست نه تنها موجب کنترل تورم نشده، بلکه به رانت عظیمی منجر شده که ادامه آن دشوار است.
تحلیل بتاسهم تأکید دارد اگر دولت به سمت تک‌نرخی کردن ارز و پرداخت مستقیم یارانه به مردم حرکت کند، علاوه بر کاهش کسری بودجه و کنترل رانت، زمینه برای کاهش نرخ بهره و شکل‌گیری یک رالی واقعی در بازار سهام فراهم می‌شود. در غیر این صورت، شاخص در سطوح بالا با مقاومت فروشندگان مواجه خواهد شد و رشدها مقطعی باقی می‌ماند.
بازار سهام در روز سه‌شنبه ۱۵ مهر ۱۴۰۴ نشان داد که همچنان پویایی و ظرفیت رشد دارد. ورود جریان پول حقیقی، حمایت برخی گروه‌ها و تداوم ارزندگی بنیادی موجب شده شاخص در نزدیکی قله سه‌میلیونی، بدون ترس و با ثبات نسبی در حال تثبیت باشد.
هرچند هنوز رالی بزرگ آغاز نشده، اما بازی تمام نشده است. مسیر رشد بازار در گرو تصمیم‌های کلان اقتصادی و اصلاحات بنیادین است؛ تصمیم‌هایی که می‌توانند مسیر پیش‌روی بازار را از یک صعود تدریجی به یک جهش واقعی تبدیل کنند.
فاطمه حاج علی