به گزارش اکو اقتصاد، بازار سرمایه در روز دوشنبه ۱۲ آبان ۱۴۰۴ صحنه هیجان و امید بود؛ شاخص کل بورس پس از هفته‌ها درجا زدن سرانجام از سقف مقاومتی خود عبور کرد و توانست نشانه‌هایی از بازگشت اعتماد و حضور دوباره سرمایه‌گذاران حقیقی و حقوقی را به نمایش بگذارد.
به گفته کارشناسان، این رشد اگرچه در ساعات پایانی بازار با فشار عرضه‌ها متوقف شد، اما از نظر روانی دستاوردی مهم برای بازار محسوب می‌شود؛ چرا که پس از مدت‌ها ترس و بی‌اعتمادی، سرمایه‌گذاران بار دیگر به توان بنیادی شرکت‌ها و ارزندگی قیمت‌ها باور پیدا کرده‌اند.
در هفته‌های گذشته، گزارش‌های میان‌دوره‌ای و عملکرد ماهانه شرکت‌ها تصویر نسبتاً مثبتی از سودآوری صنایع بزرگ نظیر پتروشیمی، فولاد، پالایش و خودرو ارائه دادند؛ موضوعی که سبب شد فعالان بازار، اصلاح‌های موقتی را فرصتی برای خرید ارزان تلقی کنند. از دید تحلیلگران، در صورت نبود شوک بیرونی، حتی اصلاحی در محدوده ۷ تا ۸ درصد می‌تواند انرژی تازه‌ای به بازار تزریق کرده و زمینه‌ساز رشدهای بعدی شود.
از سوی دیگر، جریان نقدینگی به شکلی متفاوت در بازار در حال چرخش است. به نظر می‌رسد دریافت سود سهام، بهبود نسبی وضعیت نقدینگی و رکود بازارهای موازی همچون طلا، انگیزه تازه‌ای برای ورود پول به بورس ایجاد کرده است. این موضوع باعث شده در منفی‌های بازار نیز تقاضا به سرعت خود را نشان دهد و فروشندگان بزرگ، با وجود عرضه‌های قابل‌توجه، نتوانند روند کلی را معکوس کنند.
اما در کنار این خوش‌بینی‌ها، سه دسته از ریسک‌ها نیز در تحلیل‌ها به چشم می‌خورند؛ ریسک‌هایی که در صورت بروز می‌توانند روند بازار را با نوسانات جدی مواجه کنند.
دسته نخست، تحولات سیاسی منطقه است که همواره به عنوان یکی از مهم‌ترین متغیرهای اثرگذار بر فضای روانی بازار شناخته می‌شود. کارشناسان می‌گویند آرامش نسبی ماه‌های اخیر یکی از دلایل رشد بازار بوده و هرگونه تنش سیاسی می‌تواند جریان اعتماد را موقتاً متوقف کند.
دسته دوم، اخبار مرتبط با سیاست‌های صنعتی و تخفیف نرخ خوراک شرکت‌هاست که طی هفته‌های اخیر به عنوان عاملی مثبت در تحلیل‌ها مطرح شده است. هرچند هنوز این خبرها در سطح شایعه باقی مانده، اما سرمایه‌گذاران به دقت تحولات را رصد می‌کنند و هرگونه تکذیب یا تأیید رسمی می‌تواند نوسانات کوتاه‌مدتی را رقم بزند.
در نهایت، عامل سوم و شاید مهم‌ترین متغیر تأثیرگذار، سیاست‌های ارزی و بودجه‌ای دولت است. بسیاری از فعالان بازار بر این باورند که رویکرد جدید بانک مرکزی در تعیین نرخ ارز در تالار توافقی، می‌تواند سودآوری شرکت‌های صادرات‌محور را افزایش داده و عملاً جایگزین سیاست سرکوب نرخ نیما شود. برخی تحلیلگران حتی این تغییر را آغاز «رالی بعدی بازار سهام» می‌دانند؛ رالی‌ای که در صورت ثبات سیاست‌ها، می‌تواند تا پایان سال جریان نقدینگی قوی‌تری را به سمت بازار هدایت کند.
در مقابل، تردیدها نسبت به نرخ بهره بالا، کسری بودجه و سیاست‌های مالی انقباضی دولت همچنان سایه خود را بر سر بازار حفظ کرده است. فعالان اقتصادی معتقدند تداوم سرکوب نرخ ارز و افزایش هزینه‌های تولید، توان سودآوری شرکت‌ها را کاهش می‌دهد و مانع از شکل‌گیری روند صعودی پایدار می‌شود.
در همین حال، برخی تحلیلگران تأکید دارند که اگر اصلاحات بودجه‌ای و ارزی در ماه‌های آتی جدی‌تر دنبال شود، بازار سهام می‌تواند از وضعیت فعلی عبور کرده و تا سال آینده بازدهی بیش از ۱۰۰ درصد را تجربه کند. البته این پیش‌بینی مشروط به کاهش نرخ بهره، کنترل چاپ اوراق و اصلاح ساختار بودجه است.
در بخش پایانی تحلیل امروز، کارشناسان بازار هشدار داده‌اند که هرچند چشم‌انداز میان‌مدت بورس مثبت است، اما سهامداران باید با مدیریت ریسک وارد معاملات شوند و از رفتارهای هیجانی در سقف‌های قیمتی پرهیز کنند. تأکید شده است که نگهداری سهم‌های بنیادی، چه کوچک و چه بزرگ، بهترین راه برای بیمه‌کردن سرمایه در برابر نوسانات کوتاه‌مدت است.
در مجموع، بازار سهام در آبان ۱۴۰۴ در نقطه حساسی از مسیر خود قرار گرفته است؛ نقطه‌ای میان امید و احتیاط. اگر خبرهای منفی از سه جبهه سیاسی، ارزی و بودجه‌ای وارد نشود، عبور از قله فعلی می‌تواند آغاز فصل تازه‌ای برای بورس تهران باشد؛ فصلی که در آن «چِشا رو به اَبراس» و نگاه سهامداران دوباره به آسمان بازدهی‌ها دوخته می‌شود.
فاطمه حاج علی