به گزارش اکو اقتصاد، مدیرعامل شرکت ضمن قدردانی از جایگاه رسانه‌ها، حضرت زینب(س) را اولین خبرنگار تاریخ نامید و تأکید کرد اگر روشنگری ایشان پس از واقعه عاشورا نبود، بسیاری از حقایق کربلا هیچ‌گاه به دست ما نمی‌رسید. او با همین مقدمه از خبرنگاران به‌عنوان «راویان واقعیت‌های صنعت و اقتصاد» یاد کرد و رسماً پاسخ‌گوی پرسش‌های متعدد درباره وضعیت تولید، فروش، انرژی، زیاندهی، پروژه‌های زیست‌محیطی و شرایط کارکنان ذوب‌آهن شد. ضربه جنگ ۱۲ روزه، انفجار بندر و اعتصاب‌ها بر تولید و فروش در پاسخ به پرسش خبرنگار اقتصادی درباره عملکرد شرکت در سال جاری با توجه به «جنگ ۱۲ روزه» و چشم‌انداز سال آینده، مدیرعامل ذوب‌آهن اصفهان تأکید کرد که این رخداد تنها بخشی از فشار واردشده بر شرکت بوده است: «شما فقط جنگ را دیدید؛ ما انفجار اسکله شهید رجایی را هم داشتیم؛ ۱۶ کانتینر منگنز ما از بین رفت، تمام نسوز پاکسازی جدیدمان از دست رفت، اعتصاب کامیون‌داران را پشت سر گذاشتیم و تا جایی پیش رفتیم که ناچار شدیم از ارتش و سپاه برای رساندن مواد اولیه کمک بخواهیم.» به گفته او، در طول «جنگ ۱۲ روزه» تولید کارخانه به حداقل ممکن رسید، برخی بخش‌ها ناچاراً تعطیل و تعدادی از مخازن تخلیه شد تا از بروز حادثه جلوگیری شود. این اختلال‌ها موجب شد ذوب‌آهن تا اواخر تیرماه بازار خود را به‌طور کامل از دست بدهد و عملاً از مرداد دوباره «از نقطه نزدیک به صفر» برای بازپس‌گیری بازار و تثبیت وضعیت تولید و فروش تلاش کند. اعداد و ارقام زیان؛ اما روند بهبود آغاز شده است مدیرعامل ذوب‌آهن در تشریح وضعیت مالی شرکت گفت در سال ۱۴۰۴ حدود ۱۸۵ هزار تن از تعهدات سال‌های قبل به بازار تحویل شده است. اگر اختلاف قیمت این تعهدات را حدود ۱۳ هزار تومان در نظر بگیریم، معادل حدود ۲/۶ همت زیان ناشی از تحویل این محصولات به شرکت تحمیل شده است. او توضیح داد که طبق استانداردهای حسابداری، مبنای محاسبه سود و زیان زمان تحویل کالا است نه زمان عقد قرارداد، و همین موضوع باعث می‌شود بخش قابل توجهی از بار زیان تعهدات گذشته در صورت‌های مالی سال جاری منعکس شود. با این حال، او روند کلی را رو به بهبود دانست: «از ۱۴۰۲ به ۱۴۰۳ حدود ۳ همت افزایش زیان داشتیم، اما از ۱۴۰۳ به ۱۴۰۴ این عدد به حدود ۶ دهم همت رسیده است. این یعنی شیب زیان‌سازی به‌شدت کاهش یافته و کارخانه عملاً روی ریل بهبود قرار گرفته است.» وی با اشاره به الزامات قانونی بازار سرمایه تأکید کرد که امکان اعلام دقیق پیش‌بینی سود و زیان برای سال‌های آینده را در این مقطع ندارد، اما بهبود عملکرد عملیاتی و مالی در گزارش‌های رسمی آتی شرکت برای سهام‌داران و ناظران قابل مشاهده خواهد بود. ناترازی و گرانی انرژی؛ چالشی که همه‌چیز را تحت‌تأثیر قرار داد خبرنگار دیگری با اشاره به بحث ناترازی انرژی و محدودیت‌های گاز و برق، درباره اثر این موضوع بر تولید و برنامه‌های مدیریت انرژی در ذوب‌آهن پرسید. مدیرعامل در پاسخ گفت: «مگر می‌شود بحث انرژی روی تولید اثر نگذارد؟ زمانی گاز را حدود ۲۷۹ تومان می‌گرفتیم، امروز باید ۶ تا ۷ هزار تومان بدهیم. برق را ۲۴۶ تومان می‌گرفتیم، الان ۵ تا ۶ هزار تومان. این یعنی در بعضی موارد ۴۰ تا ۵۰ برابر افزایش قیمت.» او با اشاره به مصرف حدود ۲۶۰ مترمکعب گاز برای تولید هر تن آهن اسفنجی به روش میدرکس و مقایسه قیمت فعلی گاز با قیمت آهن اسفنجی در زمستان و تابستان، تأکید کرد که افزایش بهای انرژی بسیار سریع‌تر از رشد قیمت محصولات فولادی بوده و همین مسئله حاشیه سود و حتی امکان رقابت‌پذیری بسیاری از واحدهای صنعتی را تحت فشار قرار داده است. به گفته وی، ناترازی انرژی امروز یکی از مهم‌ترین معضلات صنایع کشور است و اگر سیاست‌های حمایتی و اصلاح ساختار قیمت‌گذاری انرژی متناسب با واقعیت تولید در زنجیره فولاد اعمال نشود، بخش قابل توجهی از ظرفیت صنعتی کشور در معرض تهدید قرار می‌گیرد. پروژه‌های بهینه‌سازی مصرف و زیرساخت؛ از واحد اکسیژن تا تصفیه‌خانه فاضلاب با وجود فشار قیمتی در حوزه انرژی، ذوب‌آهن اصفهان برخی پروژه‌های بهینه‌سازی و زیرساختی را نیز در دستور کار داشته است. مدیرعامل در این‌باره توضیح داد که واحد جدید تولید اکسیژن با ظرفیت ۲۵ هزار مترمکعب پس از چند ماه کار آزمایشی، اکنون به‌طور کامل راه‌اندازی شده است: «قبلاً اکسیژن را با روش مبتنی بر کمپرسور تأمین می‌کردیم، اما اکنون با روش نوین و در قالب پروژه‌ای که خودمان نام مکانیزم اسپادام برای آن گذاشته‌ایم، این واحد به بهره‌برداری رسیده و به کاهش مصرف انرژی و بهبود بهره‌وری کمک می‌کند.» او همچنین به پروژه تصفیه فاضلاب صنعتی شرکت اشاره کرد و گفت با پیگیری مسئولان شهرستان و استان، اتصالات و زیرساخت‌های لازم تکمیل شده و این پروژه در آستانه ورود به فاز آزمایشی قرار دارد. به گفته او، به دلیل مشکلات مالی، در سال‌های گذشته امکان اجرای پروژه‌های عمرانی گسترده محدود بود، اما اکنون با بهبود نسبی شرایط، چند طرح توسعه‌ای و بهینه‌سازی برای آینده تعریف شده است. چرا شرکت همچنان زیانده است و راه خروج چیست؟ در پاسخ به پرسش صریح یکی از خبرنگاران که «شرکت شما چند سال است زیانده است، کی قرار است از زیان خارج شود؟»، مدیرعامل با اشاره به ساختار هزینه‌ای ذوب‌آهن توضیح داد که سهم انرژی و زغال‌سنگ در هزینه‌های تولید بسیار بالاست و همین موضوع در سال‌های اخیر با جهش قیمت‌ها تشدید شده است. او گفت: «اگر میانگین قیمت زغال داخلی و وارداتی را حدود ۱۷ هزار تومان و برق را حدود ۵۹۰۰ تومان در نظر بگیریم، هزینه انرژی ما چند برابر شده است. در کنار آن، مجبوریم بخشی از زغال مورد نیاز را وارد کنیم چون تولید داخلی کفاف ذوب‌آهن را نمی‌دهد.» وی افزود که علاوه بر کمبود کمی زغال داخلی، کیفیت آن نیز برای استفاده در کوره بلند محدودیت دارد: «استحکام مکانیکی زغال (CSR) برای کوره بلند باید حداقل ۵۸ باشد، اما به‌دلیل قلیایی بالای زغال داخلی، معمولاً عددی حدود ۴۶ به ما می‌دهد که از استاندارد مطلوب پایین‌تر است. بنابراین چاره‌ای جز استفاده از زغال وارداتی نداریم و این یعنی نیاز به ارز، در حالی که ارز دولتی هم در اختیار ما قرار نمی‌گیرد.» به گفته او، راه‌حل پایدار خروج از زیان، نه تعطیلی کوره بلند و نه تغییر رادیکال مسیر تولید، بلکه اصلاح فرایندها، بهینه‌سازی خطوط تولید و استفاده از حمایت‌های هوشمند دولت در حوزه انرژی است: «ما سال‌هاست روی تغییر و بهینه‌سازی روش تولید کار می‌کنیم. اگر بتوانیم فرایند را بهینه کنیم و همزمان از سیاست‌های حمایتی منطقی در قیمت‌گذاری انرژی بهره‌مند شویم، احتمال خروج از زیانده بودن جدی است.» پروژه‌های زیست‌محیطی؛ کاهش آلایندگی کانورتورها و برنامه برای بک‌فیلتر در بخش دیگری از نشست، خبرنگاری درباره پروژه‌های زیست‌محیطی ذوب‌آهن و فناوری‌های مورد استفاده برای کاهش آلایندگی پرسید. مدیرعامل با تشریح وضعیت کوره‌های کنورتوری شرکت گفت: «ما روش کنورتوری داریم که به‌طور معمول با دو نوع سیستم غبارگیر کار می‌کند؛ یا ونتوری اسکرابر (آبی) یا سیستم OG. در هر دو حالت، غلظت آلایندگی نسبتاً بالاست و باید روی کاهش آن کار کرد.» به گفته او، در ماه‌های اخیر ونتوری کنورتور شماره ۲ با طرحی جدید تعویض شده و بویلرهای بالارونده آن نیز تغییر یافته‌اند تا از خروج دود و غبار از نقاط حساس جلوگیری شود. اکنون یکی دیگر از کنورتورها نیز در دستور تعویض و بازسازی قرار گرفته و شرکت برنامه دارد در فاز سوم، به‌طور همزمان کنورتور شماره ۱ را متوقف و بخش‌های بالا و پایین‌دست آن را به‌طور کامل نوسازی کند. او همچنین از بررسی امکان استفاده از سیستم بک‌فیلتر خبر داد و گفت: «در سیستم بک‌فیلتر عملاً چیزی به نام آلایندگی هوای خروجی باقی نمی‌ماند، چون غبار توسط کیسه‌ها جمع‌آوری شده و خود این گرد و غبار قابل استفاده مجدد در فرآیند تولید است.» نیروی انسانی و ایمنی؛ از تجهیزات حفاظت فردی تا استانداردهای سخت‌گیرانه در پاسخ به پرسشی درباره وضعیت کارگران و اقدامات انجام‌شده برای بهبود شرایط کار و ایمنی، مدیرعامل ذوب‌آهن تعداد مجموع کارکنان رسمی و نیروهای پیمانکاری شرکت را حدود ۱۷ هزار و ۴۰۰ تا ۱۷ هزار و ۵۰۰ نفر اعلام کرد و گفت: «همه پیمانکاران ملزم شده‌اند از استانداردهای ایمنی ذوب‌آهن تبعیت کنند و تجهیزات حفاظت فردی مناسب در اختیار نیروهای خود قرار دهند.» او با ذکر مثالی از سخت‌گیری مدیریت در این حوزه افزود: «چندی پیش کفش ایمنی جدیدی برای آتشکاران خریداری شده بود که یکی از کارکنان نمونه آن را برای من فرستاد. با بررسی مشخص شد کیفیت آن مورد تأیید ما نیست؛ دستور دادم کل آن سری تعویض و کفش با جنس مناسب‌تری تهیه شود.» به گفته وی، سیاست شرکت این است که در موضوع ایمنی منتظر زمان‌های دوره‌ای تأمین لباس کار یا تجهیزات نماند و هر جا نقصی مشاهده شود، به‌سرعت برای رفع آن اقدام کند. جمع‌بندی؛ مسیر سخت، اما رو به جلو نشست خبری ذوب‌آهن اصفهان تصویری روشن اما همراه با واقعیت‌های تلخ از وضعیت یکی از قدیمی‌ترین بنگاه‌های صنعتی کشور ارائه کرد؛ شرکتی که همزمان با تبعات جنگ ۱۲ روزه، انفجار بندر، اعتصاب‌ها، جهش قیمت انرژی و محدودیت‌های ارزی دست‌وپنجه نرم می‌کند، اما در عین حال تلاش دارد با بهینه‌سازی فرایندها، اجرای پروژه‌های زیست‌محیطی و زیرساختی و بازنگری در مدل تأمین انرژی، از زیاندهی فاصله بگیرد. مسیر پیش‌رو برای ذوب‌آهن اصفهان بی‌تردید آسان نیست، اما اعداد منتشرشده از کاهش شیب زیان، راه‌اندازی طرح‌های جدید در حوزه انرژی و محیط زیست و تأکید مدیریت بر ایمنی و حفظ نیروی انسانی، نشانه‌هایی از آغاز یک دوره «بهبود تدریجی» در این غول قدیمی صنعت فولاد ایران است؛ دوره‌ای که موفقیت یا ناکامی آن، بیش از هر چیز به سیاست‌های انرژی کشور، دسترسی به مواد اولیه و ثبات متغیرهای کلان اقتصادی گره خورده است