به گزارش اکو اقتصاد، افزایش عرضه جهانی، فشار آمریکا بر خریداران نفت روسیه و تشدید جنگ تجاری میان واشنگتن و پکن، بازار جهانی نفت را در وضعیتی شکننده قرار داده است؛ بازاری که با افت قیمتها و بیم از رکود تقاضا، چشماندازی ناپایدار را پیشرو دارد.
قیمت نفت در آغاز هفته جاری بار دیگر کاهش یافت؛ کاهشی که حاصل نگرانیهای فزاینده دربارهی مازاد عرضه جهانی و چشمانداز تیرهی رشد اقتصاد جهان است. در معاملات اولیه روز دوشنبه، بهای نفت برنت با ۲۴ سنت یا ۰.۴ درصد افت، در سطح ۶۱.۰۵ دلار در هر بشکه قرار گرفت و نفت خام وست تگزاس اینترمدیت (WTI) نیز با کاهش مشابهی به ۵۷.۳۳ دلار رسید. این کاهش، بخش عمدهای از سودهای پایان هفته گذشته را از بین برد و هر دو شاخص را در مسیر سومین هفتهی پیاپی افت قرار داد.
افزایش عرضه و پیشبینی مازاد در سالهای آینده
بنا بر گزارشها، افت قیمتها تا حد زیادی ناشی از پیشبینی تازهی آژانس بینالمللی انرژی (IEA) است که از افزایش مازاد عرضه در سال ۲۰۲۶ خبر داده است. این در حالی است که رشد تولید در برخی کشورهای نفتخیز و بازگشت نسبی تولید نفت شیل در آمریکا نیز نگرانیها دربارهی اشباع بازار را تشدید کرده است. شرکت خدمات انرژی Baker Hughes اعلام کرد که تعداد دکلهای حفاری نفت و گاز در آمریکا هفته گذشته برای نخستین بار در سه هفته اخیر افزایش یافته است.
تنشهای تجاری و سایهی رکود بر تقاضا
در سوی دیگر، تشدید تنشهای تجاری میان ایالات متحده و چین چشمانداز تقاضا برای انرژی را تیره کرده است. رئیس سازمان تجارت جهانی (WTO) هشدار داده که جدایی اقتصادی دو قدرت بزرگ جهان میتواند در بلندمدت تا ۷ درصد از تولید جهانی بکاهد. در پی این تحولات، دو کشور با اعمال هزینههای بندری و اقدامات تلافیجویانه علیه یکدیگر، جریان حملونقل بینالمللی را با اختلال مواجه کردهاند؛ امری که بهطور مستقیم بر بخش انرژی نیز تأثیرگذار است.
توشیتاکا تازاوا، تحلیلگر مؤسسهی Fujitomi Securities، در گفتوگویی اظهار داشت: «ترکیب افزایش عرضه با ترس از رکود اقتصادی، فضای بازار را به سمت فشار فروش سوق داده است. در عین حال، ابهامات سیاسی پیرامون دیدار احتمالی ترامپ و پوتین باعث شده تصمیمگیری سرمایهگذاران دشوارتر شود.»
فشارهای ژئوپلیتیکی بر جریان تجارت نفت
همزمان، ایالات متحده فشار خود بر خریداران آسیایی نفت روسیه، از جمله هند و چین، را افزایش داده است. منابع تجاری پیشبینی میکنند که از ماه دسامبر، واردات نفت هند از روسیه ممکن است کاهش یابد، امری که میتواند به نفع چین و دسترسی آن به نفت ارزانتر تمام شود.
در بعد سیاسی، دیدار اخیر دونالد ترامپ با ولودیمیر زلنسکی، رئیسجمهور اوکراین، در کاخ سفید و پیشنهاد توقف فوری جنگ—even در صورت واگذاری بخشی از خاک اوکراین—بازتابهای گستردهای در بازار انرژی داشت و به پیچیدگی فضای ژئوپلیتیکی افزود.
چشمانداز: تعادل شکننده میان عرضه و تقاضا
بهنظر میرسد بازار جهانی نفت در حال حاضر در وضعیت تعادلی شکننده میان رشد عرضه و ضعف تقاضا قرار دارد. هرگونه تحول در روابط واشنگتن و پکن، تصمیمات آتی اوپکپلاس، یا تغییر در سطح پایبندی تولیدکنندگان به سهمیههای کاهش تولید میتواند جهت حرکت قیمتها را تعیین کند.
به نظر میرسد در کوتاهمدت، چشمانداز بازار نفت همچنان نزولی است؛ مگر آنکه تحولات سیاسی غیرمنتظره یا تصمیمات جدید اوپکپلاس مسیر قیمتها را دگرگون کند.