به گزارش اکواقتصاد، شرکت مهندسی و ساختمانی صبا نفت در حالی وارد دوره‌ای تازه از توسعه پروژه‌های عمرانی شده که به گفته معاون فنی و اجرایی و عضو هیات مدیره این شرکت، از تهران تا کیش و اهواز مجموعه‌ای از پروژه‌های بزرگ در مسیر بهره‌برداری قرار دارند و مذاکرات مهمی نیز برای آغاز طرح‌های مشارکتی و انبوه‌سازی در پایتخت در شرف نهایی شدن است. در همین خصوص پایگاه خبری اکواقتصاد در گفت‌وگویی با سعید ابوالفتحی، معاون فنی و اجرایی و عضو هیات مدیره شرکت مهندسی و ساختمانی صبا نفت، ابعاد مختلف فعالیت‌های این شرکت در حوزه ساخت‌وساز، پروژه‌های شاخص در دست اجرا، برنامه‌های توسعه‌ای در انبوه‌سازی، و همچنین چالش‌ها و الزامات صنعتی‌سازی ساختمان و استفاده از فناوری‌های نوین مانند BIM را تشریح کرد.
صبا نفت، بازوی تخصصی ساختمانی صندوق بازنشستگی نفت
ابوالفتحی در معرفی صبا نفت گفت: شرکت مهندسی و ساختمانی صبا نفت یک شرکت تخصصی در حوزه ساختمان است که به‌عنوان زیرمجموعه شرکت سرمایه‌گذاری اهداف و در چارچوب صندوق بازنشستگی کارکنان صنعت نفت فعالیت می‌کند. این شرکت عمدتاً پروژه‌های ساختمانی مرتبط با وزارت نفت و مجموعه‌های هم‌خانواده آن را اجرا می‌کند و در عین حال در قالب سرمایه‌گذاری نیز وارد توسعه پروژه‌های ساختمانی می‌شود.
وی افزود: فعالیت‌های صبا نفت در دو محور اصلی از جمله اجرای پروژه‌های ساختمانی برای شرکت‌های هم‌خانواده و وابسته به وزارت نفت و سرمایه‌گذاری و توسعه پروژه‌ها با استفاده از املاک و دارایی‌های شرکت و عرضه آن‌ها در بازار مسکن و ساختمان تعریف شده است.
پروژه‌های شاخص صبانفت
معاون فنی و اجرایی صبا نفت چند نمونه از پروژه‌های مهم شرکت اشاره کرد و گفت: در حال حاضر مجتمع اداری–تجاریفرمانیه (تهران) به‌عنوان یکی از شاخص‌ترین پروژه‌ها برایمجموعه شرکت در حال ساخت است. این پروژه از پروژه‌های مهم اداری–تجاری صبا نفت در پایتخت به شمار می‌رود. همچنین پروژه‌ای در قالب مهمانسرا برای استفاده کارکنان و بازنشستگان صنعت نفت، متعلق به صندوق بازنشستگی نفت در شهر مشهد، پس از انجام مذاکرات و طی مراحل لازم، وارد فاز اجرایی شده است.
ابوالفتحی پروژه مسکونی نیایش را به عنوان یکی از شاخص‌ترین پروژه مسکونی صبا نفت معرفی کرد و افزود: این پروژه مسکونی با حدود ۲۶۰ واحد مسکونی در حال اجراست و تمام تلاش ما این است که تا نیمه اول سال آینده این پروژه را به بهره‌برداری برسانیم.
وی ادامه داد: در شهر اهواز نیز یک پروژه مسکونی داریم که حدود ۷۰ درصد پیشرفت فیزیکی دارد و طبق برنامه زمان‌بندی، هدف‌گذاری کرده‌ایم که این پروژه تا پایان سال آینده به اتمام برسد.
ابوالفتحی اظهار کرد: صبا نفت در جزیره کیش یک پروژه شاخص اداری را در مجاورت سازمان منطقه آزاد، در حال اجرا دارد و برنامه‌ریزی برای اتمام آن در حال انجام و پیش‌بینی‌ها بر این است که این پروژه نیز تا پایان سال آینده به بهره‌برداری برسد.
او تأکید کرد: صبا نفت در سال‌های اخیر در بازار مسکن و ساختمان نقش فعالی داشته و تلاش کرده‌ایم یک مسیر توسعه‌ای برای شرکت تعریف کنیم تا به جایگاه واقعی خود در صنعت ساختمان برسیم.
ورود جدی به انبوه‌سازی و مشارکت‌های بزرگ
ابوالفتحی در تشریح چشم‌انداز صبا نفت گفت: هدف ما این است که در آینده نزدیک حضور پررنگ‌تری در حوزه انبوه‌سازی داشته باشیم. در همین راستا، مذاکرات جامعی با یکی از صندوق‌های بازنشستگی برای ورود به پروژه‌های مشارکتی انبوه‌سازی در شهر تهران انجام داده‌ایم.
به گفته او، این مذاکرات در شرف نهایی شدن است و پیش‌بینی می‌شود که در ابتدای سال آینده عملیات اجرایی پروژه‌های مشارکتی جدید آغاز شود.
وی افزود: ما در صبا نفت شعاری داریم مبنی بر اینکه صبا نفت در مسیر توسعه است و تمام هدف‌گذاری ما بر این اساس است که در صنعت ساختمان، به‌خصوص در پروژه‌های اداری، تجاری و مسکونی، نقش مؤثری ایفا کنیم.
صنعتی‌سازی ساختمان، راهی برای کاهش زمان، هزینه و خطا
یکی از محورهای مهم گفت‌وگو، موضوع صنعتی‌سازی در ساختمان بود. ابوالفتحی در توضیح این رویکرد گفت: صنعتی‌سازی ساختمان یعنی بخش بزرگی از قطعات ساختمانی به جای محل پروژه، در کارخانه تولید شود. این روش چند مزیت مهم دارد؛ از جمله کاهش زمان اجرای پروژه، کاهش هزینه‌ها، کاهش خطاهای اجرایی و افزایش کیفیت نهایی کار.
او با اشاره به اینکه همزمان با عملیات کارگاهی مانند گودبرداری و پایدارسازی، می‌توان ساخت قطعات را در کارخانه پیش برد، افزود: وقتی قطعات در محیط کنترل‌شده کارخانه تولید می‌شوند، هم کنترل کیفیت (QC) با دقت بیشتری انجام می‌شود، هم میزان پرت مصالح کاهش پیدا می‌کند و در نهایت هزینه‌ها نیز پایین می‌آید.
با این حال، به اعتقاد او، ایران تاکنون در صنعتی‌سازی ساختمان به جایگاه مطلوب نرسیده و مهم‌ترین چالشی که ما در صنعتی‌سازی داریم، نبود آیین‌نامه‌ها و دستورالعمل‌های مشخص و ملی در این حوزه است. همان‌طور که برای روش‌های سنتی اجرا آیین‌نامه داریم، برای قطعات و سازه‌های پیش‌ساخته هم باید دستورالعمل‌های روشن تدوین شود.
ضرورت نگاه ملی، استانداردسازی و اجرای پایلوت
ابوالفتحی تأکید کرد: توسعه صنعتی‌سازی نیازمند یک نگاه ملی است و متولیان اصلی حوزه ساخت‌وساز، جامعه مهندسی و دستگاه‌های تصمیم‌گیر باید برای مصالح و سازه‌های پیش‌ساخته، آیین‌نامه‌ها و استانداردهای مشخص تعریف کنند. در کنار آن، اجرای یک‌سری پروژه‌ها به‌صورت پایلوت و ارائه آموزش‌های تخصصی به نیروهای مهندسی و اجرایی ضروری است.
وی معتقد است در صورت تأمین این زیرساخت‌ها، صنعتی‌سازی در کشور با سرعت بالاتری رشد خواهد کرد و ضمن کاهش هزینه و زمان، کیفیت پروژه‌ها نیز به‌طور محسوسی ارتقا می‌یابد.
چالش هزینه اولیه و نیاز به فرهنگ‌سازی
به گفته معاون فنی و اجرایی مهندسی و ساختمانی صبا نفت، یکی از چالش‌های مهم صنعتی‌سازی، هزینه‌های اولیه بالای ایجاد کارخانه‌های تولید قطعات پیش‌ساخته است و در ابتدا باید برای ساخت کارخانه‌ها و خطوط تولید هزینه کنیم، اما اگر به این موضوع نگاه بلندمدت داشته باشیم، می‌بینیم که همین هزینه اولیه در ادامه با کاهش چشمگیر هزینه‌ها و زمان پروژه‌ها جبران می‌شود.
وی بر لزوم فرهنگ‌سازی تأکید کرد و افزود: در صنعت ساختمان، به دلیل قدیمی بودن روش‌ها، هم در جامعه مهندسی و هم در جامعه کارگری نوعی مقاومت در برابر فناوری‌های نو وجود دارد وما باید نیروهای انسانی را برای کار با روش‌های نوین، چه در کارخانه و چه در پروژه، آموزش بدهیم تا این مقاومت تبدیل به پذیرش و همراهی شود.
نقش BIM و برنامه‌ریزی در کنترل هزینه‌ها و زمان پروژه
ابوالفتحی یکی دیگر از ابزارهای ضروری در مدیریت پروژه‌های ساختمانی مدرن را مدل‌سازی اطلاعات ساختمان (BIM) دانست و گفت: BIM یک ابزار به‌روز در صنعت ساختمان است که از مرحله طراحی تا اجرا، هزینه، زمان‌بندی و حتی بهره‌برداری را پوشش می‌دهد. اگر ما برنامه‌ریزی و برنامه زمان‌بندی مناسبی بر پایه BIM داشته باشیم و خودمان را ملزم به رعایت آن بدانیم، می‌توانیم از بسیاری از مشکلات پروژه‌های نیمه‌تمام جلوگیری کنیم.
وی افزود: بخش زیادی از پروژه‌هایی که در کشور نیمه‌کاره رها شده‌اند یا زمان اجرای آن‌ها طولانی شده، ناشی از این است که یا برنامه زمان‌بندی واقعی نداشته‌اند یا آن را رعایت نکرده‌اند. با پایش مستمر برنامه زمان‌بندی و تدوین برنامه‌های جبرانی، می‌توان انحراف‌ها را به‌موقع اصلاح کرد.
از نگاه او، هرچند تغییرات نرخ ارز بر صنعت ساختمان تأثیر دارد، اما با برنامه‌ریزی صحیح، تهیه به‌موقع مصالح و استفاده از مصالح باکیفیت داخلی، می‌توان اثر نوسانات ارزی را تا حد زیادی کنترل کرد.
هوشمندسازی ساختمان؛ استفاده هدفمند، نه تزئینی
در پاسخ به سوالی درباره هوشمندسازی ساختمان‌ها، ابوالفتحی گفت: در بسیاری از پروژه‌ها، بسته به نیاز، از سیستم‌های هوشمندسازی استفاده می‌کنیم. سیاست ما در صبا نفت این است که از به‌روزترین فناوری‌ها و امکانات استفاده کنیم، اما بر اساس نیاز واقعی پروژه؛ نه صرفاً برای نمایش و اضافه کردن امکانات غیرضرور.
فناوری‌های نوین، تحریم و ظرفیت بالای مهندسان ایرانی
او در بخش دیگری از گفت‌وگو با اشاره به تأثیر تحریم‌ها و نوسانات اقتصادی بر صنعت ساختمان اظهار کرد: طبیعتاً شرایط تحریم و تغییرات نرخ ارز بر اقتصاد کشور و به تبع آن بر صنعت ساختمان تأثیر دارد، اما با سیاست‌گذاری درست، همدلی و نگاه کارشناسی می‌توان آسیب‌های این شرایط را به حداقل رساند.
ابوالفتحی با تأکید بر توان فنی کشور گفت: ظرفیت مهندسی و فنی ما در بخش ساختمان بسیار بالاست. مهندسان و جوانان متخصص زیادی داریم که هم تحصیلات مرتبط دارند و هم تجربه و انگیزه کافی. اگر از دانش بومی استفاده کنیم و به نیروهای داخلی اعتماد بیشتری داشته باشیم، می‌توانیم در مقایسه با بسیاری از کشورهای همسایه در حوزه ساخت‌وساز پیشرو باشیم.
او در پایان ابراز امیدواری کرد که با اتکا به این توان داخلی، توسعه صنعتی‌سازی، استفاده هوشمندانه از فناوری‌هایی مانندBIM و هوشمندسازی و نیز برنامه‌ریزی و زمان‌بندی دقیق پروژه‌ها، شرکت مهندسی و ساختمانی صبا نفت بتواند نقش مؤثرتری در توسعه صنعت ساختمان کشور ایفا کرده و پروژه‌های باکیفیت‌تری را به بهره‌برداری برساند.